การควบคุมหนอนเจาะลำต้นกาแฟ <I>Xylotrechus quadripes </I> Chevrolat (Coleoptera: Cerambycidae) ในสภาพแปลงปลูก
Main Article Content
บทคัดย่อ
การสำรวจการระบาดหนอนเจาะลำต้นกาแฟ (Xylotrechus quadripes Chevrolat) ในพื้นที่แปลงปลูกกาแฟของเกษตรกร พบว่าบ้านป่าเหมี้ยง ตำบลแจ้ซ้อน อำเภอเมืองปาน จังหวัดลำปาง มีการระบาด 87% และพื้นที่บ้านม่อนเงาะ ตำบลเมืองก๋าย อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ มีการระบาด 58% การทดสอบประสิทธิภาพของฟีโรโมนเพศ (s)-2-hydroxy-3-decanone ร่วมกับกับดัก cross-vane trap เป็นเวลา 8 เดือน พบตัวเต็มวัยเพศผู้ 5 ตัว และตัวเต็มวัยเพศเมีย 3 ตัว แสดงให้เห็นว่าแมลงทั้ง 2 เพศ มีการตอบสนองต่อกับดักฟีโรโมนเพศในอัตราที่ต่ำ และฟีโรโมนเพศดังกล่าวยังสามารถดึงดูดตัวเต็มเต็มของด้วงหนวดยาว (วงศ์ Cerambycidae) ชนิดอื่นด้วย โดยในเดือนเมษายน 2559 พบด้วงหนวดยาว Demonax sp. 2 103 ตัว ทำการศึกษาเพื่อกำจัดไข่และป้องกันการวางไข่ของแมลงโดยวิธีกล โดยการขัดผิวเปลือก ลำต้นกาแฟ และการขัดผิวเปลือกลำต้นร่วมกับการทาสีขาวที่ลำต้นกาแฟ พบว่าหลังจากขัดผิวเปลือกลำต้นกาแฟและการขัดผิวเปลือกลำต้นร่วมกับการทาสีลำต้นกาแฟเป็นเวลา 8 เดือน ไม่พบต้นกาแฟแสดงอาการที่ถูกแมลงเข้าทำลาย ขณะที่ชุดควบคุมพบการเข้าทำลายของแมลงสูงถึง 42.50%
Article Details
References
จริยา วิสิทธิ์พานิช. 2534. การศึกษานิเวศวิทยาของหนอนเจาะต้นกาแฟ Xylotrechus quadripes Chevrolat (Coleoptera: Cerambycidae) ในภาคเหนือของประเทศไทย: รูปร่างลักษณะและชีววิทยาของแมลง. วารสารเกษตร 7(3): 228-241.
จริยา วิสิทธิ์พานิช. 2540. แมลงศัตรูกาแฟอราบิก้าบนพื้นที่สูงของประเทศไทยและแนวทางในการป้องกันกำจัด. หจก. สมศักดิ์การพิมพ์, เชียงใหม่. 42 หน้า.
ชุลีรัตน์ รังสรรค์ ปิยะวรรณ สุทธิประพันธ์ และเยาวลักษณ์ จันทร์บาง. 2559. ชีววิทยาของเพลี้ยหอยสีเขียว (Coccus viridis Green) และการควบคุมด้วยสารฆ่าแมลงและเชื้อราสาเหตุโรคแมลงในแปลงปลูกกาแฟ. วารสารเกษตร 32(1): 83-93.
ปิยะวรรณ สุทธิประพันธ์ และเยาวลักษณ์ จันทร์บาง. 2557. การสำรวจแมลงศัตรูกาแฟอาราบิก้าและแมลงศัตรูธรรมชาติในจังหวัดเชียงใหม่และเชียงราย. วารสารเกษตร 30(3): 233-242.
เผ่าไท ถายะพิงค์ และปิยะวรรณ สุทธิประพันธ์. 2558. การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศในการศึกษาความหลากชนิดและการแพร่กระจายของแมลงศัตรูกาแฟอราบิกาในจังหวัดเชียงใหม่และเชียงราย. วารสารเกษตร 31(2): 203-213.
เยาวลักษณ์ จันทร์บาง ปิยะวรรณ สุทธิประพันธ์ อรอุมา เรืองวงษ์ และรัตนาพร ไชยศรี. 2557. แมลงศัตรูและโรคที่สำคัญ ในพื้นที่ปลูกกาแฟอราบิก้าบนพื้นที่สูง. สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน), เชียงใหม่.
สุขสวัสดิ์ พลพินิจ. 2558. ด้วงสวยงามในประเทศไทย เล่ม 1. The Sun Group, กรุงเทพฯ. 214 หน้า.
อนุตร บูรณพานิชพันธุ์ และเยาวลักษณ์ จันทร์บาง. 2557. การเข้าทำลายของมอดเจาะผลกาแฟและประสิทธิภาพของสารล่อเพื่อการควบคุม. วารสารเกษตร 30(3): 223-231.
Bhat, P.K., A.B. Ramprasad and D.K.S. Gowda. 1992. Effective control of white stem-borer by debarking the main stem and thick primaries of Arabica coffee. Canadian Journal of Plant Science 72(2): 25-28.
Hall, D.R., A. Cork, S.J. Phythian, S. Chittamuru, B.K. Jayarama, M.G. Venkatesha, K. Sreedharan, P.K.V. Kumar , H.G. Seetharama and R. Naidu. 2006. Identification of components of male-produced pheromone of coffee white stem borer, Xylotrechus quadripes. Journal of Chemical Ecology 32(1): 195-219.
Hayashi, M. and H. Makihara. 1981. The Cerambycidae (Coleoptera) of Nepal colleted by the Kyushu University Scientific Expedition. Esakia 17: 183-200.
Jayarama, M.G.V., M.V.D Souza and D.R. Hall. 2007. (S)-2-Hydroxy-3-decanone as sex pheromone for monitoring and control of coffee white stem borer (Xylotrechus quadripes). pp. 1291-1300. In: Proceedings of the 21st International Conference on Coffee Science, 11-15 September, Montpellier, France (Publication No. 2-900212-20-0). Association Scientifique Internationale du Cafe´ (ASIC), Paris.
Kumar, P.K.V. 2010. Biology and management of the coffee white stem borer, X. quadripes Chevr. (Online). Available: http://eol.org/data_objects/18593266 (June 22, 2015).
Murphy, S.T., N. Phiri, K. Sreedharan, D. Kutywayo and C. Chanika. 2008. Integrated Stem Borer Management in Smallholder Coffee Farms in India, Malawi and Zimbabwe. Final Technical Report. CABI, Wallingford. 309 p.
Rhainds, M., C.C Lan, S. King, R. Gries, M.L. Zhen and G. Gries. 2001. Pheromone communication and mating behaviour of coffee white stemborer, Xylotrechus quadripes Chevrolat (Coleoptera: Cerambycidae). Applied Entomology and Zoology 36: 299-309.
Rhainds, M., C.C. Lan, M.L. Zhen and G. Gries. 2002. Incidence, symptoms, and intensity of damage by three coffee stem borers (Coleoptera: Cerambycidae) in South Yunan, China. Journal of Economic Entomology 95(1): 106-112.
Santosh, P., H.L. Sreenath, P.K. Vinod Kumar, H.G. Seetharama and R.P. Jayarama. 2011. New record of coffee white stem borer Xylotrechus quadripes Chevrolat on Psilanthus bengalensis in India. Journal of Plantation Crops 39(3): 396-398.
Shylesha, A.N. and G.K. Veeresh. 1995. Incidence of coffee white stem borer Xylotrechus quadripes Chevr. In major coffee growing tracts of Karnataka. Journal of Hill Research 8(2): 239-241.
Visitpanich, J. 1994. The biology and survival rate of the coffee stem borer, Xylotrechus quadripes Chevrolat (Coleoptera: Cerambycidae) in northern Thailand. Japanese Journal of Entomology 62(4): 731-745.