สมรรถภาพการให้ผลผลิตของไก่พื้นเมืองที่เลี้ยงในหมู่บ้าน

บทคัดย่อ

การศึกษาการเลี้ยงไก่พื้นเมืองของเกษตรกรในชนบท พื้นที่บ้านขัวมุง ต.แม่แฝกใหม่ อ.สันทราย จ.เชียงใหม่ จำนวน 36 ราย มีแม่ไก่ทั้งหมด 273 ตัว ตลอดระยะเวลา 1 ปี ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2546 ถึงเดือนมกราคม 2547 ผลปรากฏว่าแม่ไก่ส่วนใหญ่ถึงร้อยละ 49.1 ให้ไข่ปีละ 3 ตับ รองลงมาให้ไข่จำนวน 4 และ 5 ตับ (14.8 และ 13.8 %) ตามลำดับ  เมื่อเฉลี่ยทั้งปีจะให้ไข่ ได้3.41 ตับ (ชุด) โดยมีจำนวนไข่ที่ได้ 39.14  ฟอง และจำนวนลูกไก่ 24.84  ตัว  ซึ่งเฉลี่ยต่อตับไข่แล้ว จะได้จำนวนไข่ และลูกไก่ เท่ากับ 11.60  ฟอง และ 7.08  ตัว ตามลำดับ  โดยมีอัตราการฟักออกเฉลี่ยร้อยละ 61.17 เกษตรกรมีการบริโภคและจำหน่ายไก่พื้นเมืองที่เลี้ยงในรอบหนึ่งปี เฉลี่ยครอบครัวละ 72.03 และ 84.47 ตัว โดยมีรายได้จากการจำหน่ายเท่ากับ 3,879.82 บาท  หรือเมื่อเฉลี่ยต่อแม่ไก่ 1 ตัวแล้ว การเลี้ยงแม่ไก่จะได้ลูกไก่สำหรับบริโภคและจำหน่ายเท่ากับ 9.54 และ 10.88  ตัวต่อแม่ ตามลำดับ  มีรายได้จากการจำหน่าย 503.48 บาทต่อแม่ ปัจจัยของฤดูกาลที่มีผลต่อการให้ผลผลิตและการสูญเสียของไก่พื้นเมือง พบว่า ไก่พื้นเมืองจะให้จำนวนไข่และลูกไก่ต่อตับสูงที่สุด ในช่วงฤดูหนาว คือ 15.11 ฟอง และ 9.95 ตัว รองลงมาได้แก่ ฤดูฝน และ ฤดูร้อน ตามลำดับ  สำหรับอัตราการฟักออกนั้น ฤดูหนาวก็มีอัตราการฟักออกสูงกว่าในฤดูร้อน และฝน     ส่วนอัตราการตายของลูกไก่ พบว่ามีการตายสูงที่สุดถึงร้อยละ 53.34 ในฤดูร้อน  โดยในฤดูฝนและฤดูหนาวมีการตายร้อยละ 27.02 และ 19.64 ตามลำดับ