การศึกษาคุณสมบัติของที่ดิน เพื่อใช้ประโยชน์ในการพัฒนาระบบการจำแนกที่ดินสำหรับระบบพืช

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ของงานวิจัยครั้งก็เพื่อศึกษาถึงความสำคัญของลักษณะที่ดิน ซึ่งประกอบด้วยคุณสมบัติของที่ดิน และคุณภาพที่ดินบางชนิด ในแหล่งที่มีการใช้ที่ ดินอย่างหนาแน่นในภาคเหนือโดยมีระบบพืชที่แตกต่างกันลักษณะของที่ดินดังกล่าวจะนำไปพิจารณาเพื่อพัฒนาระบบการจำแนกที่ดินสำหรับระบบพืช การศึกษาวิจัยครั้งนี้เร่มดำเนินการเมื่อต้นปี พ.ศ. 2527 โดยเลือกแหล่งที่ดินทำการศึกษาทั้งหมด 27 แห่งในพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย การเก็บข้อมูลในสนามประกอบด้วยสภาพภูมิประเทศ ดิน ระบบการปลูกพืชสภาพการให้น้ำชลประทานและแหล่งน้ำ ภูมิอากาศ และสภาพทางสังคม-เศรษฐกิจ ลักษณะของที่ดิน 7 ชนิด ประกอบด้วย สภาพพื้นที่ การระบายน้ำของดิน เนื้อดินบน ปฏิกิริยาดิน  ค่าความสามารถในการแลกเปลี่ยนประจุบวก ประมาณร้อยระของประจุบวกที่เป็นด่าง และสถานะความอุดมสมบูรณ์ของดินเมื่อนำมาวิเคราะห์ประเมินผลในการจัดแบ่งกลุ่มที่ดินโดยวิธี Cluster Analysis สามารถแบ่งกลุ่มที่ดินออกได้เป็น 10 กลุ่มด้วยกัน และพบว่าลักษณะของที่ดินทั้ง 7 ชนิด มีความเหมาะสม กลุ่มที่ดินจำนวน 8 กลุ่มแสดงค่าดรรชนีความตล้ายคลึงกันมากกว่า 0.82 ขึ้นไปเกษตรกรปฏิบัติอยู่ในพื้นที่ ๆ ศึกษาครั้งนี้จำแนกได้ถึง 13 ระบบด้วยกัน กล่าวโดยทั่วไปพบว่าจำนวน 19 แหล่งที่ดินเป็นระบบการปลูกพืชสามครั้งจำนวน 8 แหล่งที่ดินซึ่งแสดงความสัมพันธ์กับปริมาณน้ำชลประทานที่อุดมสมบูรณ์อย่างเด่นชัด ลักษณะของที่ดินทั้งหมดจำเป็นต้องมีการทดสอบและศึกษาวิจัยต่อไป เพื่อให้สามารถนำไปใช้ในการพัฒนาระบบการจำแนกที่ดินสำหรับระบบพืชได้อย่างมีประสิทธิภาพ