การพัฒนาบรรจุภัณฑ์มะขามแช่อิ่มสด กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ผลิตไม้ผลเพื่อส่งออกแปรรูปบ้านคลองชล จังหวัดสระแก้ว

Main Article Content

ภาสุรี ฤทธิเลิศ
อัณนภา สุขลิ้ม
วิศวรรธน์ พัชรวิชญ์

บทคัดย่อ

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ผลิตไม้ผลเพื่อส่งออกแปรรูปบ้านคลองชล จังหวัดสระแก้ว แปรรูปมะขามแช่อิ่มสดบรรจุถุงซิปล๊อค หน้าใส หลังฟอยล์ เพื่อจำหน่าย ปัญหาที่พบของผลิตภัณฑ์มีลักษณะถุงบวมและถุงแตกระหว่างการขนส่ง งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของบรรจุภัณฑ์ใหม่ต่อคุณภาพของมะขามแช่อิ่มสดในระหว่างการเก็บรักษา โดยการบรรจุมะขามแช่อิ่มสดในกระป๋องพลาสติกชนิด polyethylene terephthalate (PET) ใช้ฝาฟอยล์อลูมิเนียมสีเงิน (silver peel of end aluminium lid) แบบวาว์ล ปิดผนึกกระป๋องด้วยเครื่องปิดฝากระป๋อง เก็บรักษาที่อุณหภูมิห้อง (30±2 องศาเซลเซียส) เป็นเวลา 10 วัน และอุณหภูมิตู้เย็น เป็นเวลา 28 วัน พร้อมทั้งออกแบบฉลากสินค้าใหม่ ผลการทดลองพบว่าผลิตภัณฑ์มะขามแช่อิ่มสดสามารถเก็บรักษาที่อุณหภูมิห้องได้นาน 4 วัน และอุณหภูมิตู้เย็นได้มากกว่า 28 วัน โดยอุณหภูมิมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงคุณภาพของมะขามแช่อิ่มสด มีสีเหลืองซีด โดยมีค่าความสว่าง (L*) เพิ่มขึ้น ค่าความเป็นสีเหลือง (b*) ลดลง ค่าความเป็นกรด-ด่างเพิ่มขึ้น ปริมาณของแข็งทั้งหมดที่ละลายได้ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p ≥ 0.05) จากการประเมินคุณภาพทางประสาทสัมผัส พบว่าผู้บริโภคให้คะแนนความชอบมะขามแช่อิ่มสดที่เก็บรักษาที่อุณหภูมิห้องและอุณหภูมิตู้เย็น มีคะแนนลดลงจากระดับคะแนนชอบมากเป็นระดับคะแนนชอบเฉย ๆ และคะแนนชอบปานกลาง ตามลำดับ ตลอดระยะเวลาการเก็บรักษาปริมาณจุลินทรีย์ทั้งหมดมีค่าน้อยกว่า 1x106 โคโลนีต่อตัวอย่าง 1 กรัม (CFU/g) และปริมาณยีสต์และรามีจำนวนน้อยกว่า 1x103 โคโลนีต่อตัวอย่าง 1 กรัม ซึ่งไม่เกินมาตรฐานตามที่ประกาศสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมกำหนดไว้ ในขณะที่การออกแบบฉลาก ผู้บริโภคให้คะแนนความพึงพอใจต่อฉลากสินค้าใหม่ซึ่งมีความโดดเด่น ชัดเจน และสื่อถึงจุดเด่นของผลิตภัณฑ์มะขามแช่อิ่มสดได้ดีในระดับมาก คิดเป็นร้อยละ 83.60 โดยบรรจุภัณฑ์ใหม่ที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้สามารถนำไปใช้ได้จริง ช่วยแก้ปัญหาความเสียหายระหว่างการขนส่งได้ และเป็นแนวทางการนำไปใช้กับผลิตภัณฑ์ผลไม้แช่อิ่มชนิดอื่น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ฤทธิเลิศ ภ., สุขลิ้ม อ., & พัชรวิชญ์ ว. (2024). การพัฒนาบรรจุภัณฑ์มะขามแช่อิ่มสด กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ผลิตไม้ผลเพื่อส่งออกแปรรูปบ้านคลองชล จังหวัดสระแก้ว. วารสารวิชชา มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช, 43(1), 93–107. https://doi.org/10.65217/wichchajnstru.2024.v43i1.256695
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ฐิติมา มาใหญ่ และผกาวดี เอี่ยมกำแพง. (2557). การประเมินคุณค่าทางโภชนาการและอายุการเก็บรักษาของผลิตภัณฑ์มะม่วงแช่อิ่ม. ใน การประชุมวิชาการระดับชาติราชภัฏเพชรบุรีวิจัยเพื่อแผ่นดินไทยที่ยั่งยืน ครั้งที่ 4 (หน้า 241-246). เพชรบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี.

ธีรพร กงบังเกิด. (2546). จุลชีววิทยาทางอาหาร. พิษณุโลก: ภาควิชาอุตสาหกรรมเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยนเรศวร.

บุษกร อุตรภิชาติ. (2550). จุลชีววิทยาทางอาหาร. (พิมพ์ครั้งที่ 3). สงขลา: ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ.

ปรภัทร คงศรี. (2564). การพัฒนาฉลากผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นให้ดึงดูดความสนใจนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติในอำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 40(6), 79-92.

ปิยะวรรณ กาสลัก และรัชฎาพร อุ่นศิวิไลย์. (2558). โปรไบโอติกและเชอร์รี่เปรี้ยวหมักเสริมสุขภาพ. รายงานวิจัย. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี. นครราชสีมา.

พรพิมล ขำเพชร ปาริฉัตร ศรีหะรัญ และวันดี หิรัญสถาพร. (2564). ความสำคัญและเทคนิคการรวบรวมข้อมูลสู่การวิจัยในศตวรรษ 21. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 32(2), 1-12.

สถาบันอาหาร. (2547). หลักการผลิตและฆ่าเชื้ออาหารในภาชนะปิดสนิทด้วยความร้อน. กรุงเทพฯ: สถาบันอาหาร.

สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน. (2546). มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนผลไม้ดอง, มผช.160/2546, กรุงเทพฯ.

สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน. (2558). มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนผักและผลไม้แช่อิ่ม, มผช. 161/2558, กรุงเทพฯ.

AOAC. (2000). Official methods of analysis. (17th ed). Virginia: Association of Official Analytical Chemists.

Bacteriological Analytical Manual Online (BAM). (2001). Chapter 3: Aerobic plate count. Retrieved 20 May 2022, from: https://www.fda.gov/food/laboratory-methods-food/bacteriological-analytical-manual-bam.

Best, J.W. (1981). Research in education. (3rd ed). New Jersey: Prentice Hall, Inc.

Bozkir, H. and Ergün, A.R. (2020). Effect of sonication and osmotic dehydration applications on the hot air drying kinetics and quality of persimmon. LWT-Food Science and Technology, 131, doi: https://doi.org/10.1016/j.lwt.2020.109704.

De Aguiar Cipriano, P., Ekici, L., Barnes, R.C., Gomes, C., Talcott, S.T. (2015). Pre-heating and polyphenol oxidase inhibition impact on extraction of purple sweet potato anthocyanins. Food Chemistry, 180, 227-234, doi: https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2015.02.020.