ชีววิทยาการสืบพันธุ์และระดับฮอร์โมนเพศของแม่พันธุ์ปลาไหลนาที่พร้อม และไม่พร้อมผสมพันธุ์ในช่วงฤดูกาลผสมพันธุ์

บทคัดย่อ

การศึกษามีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบชีววิทยาการสืบพันธุ์และระดับฮอร์โมนเพศของ แม่พันธุ์ปลาไหลนา (Monopterus albus) ที่พร้อมและ ไม่พร้อมผสมพันธุ์ในช่วงฤดูกาลผสมพันธุ์ ที่สุ่มรวบรวมจากตลาดบางลำภู จังหวัดขอนแก่น จำนวนกลุ่มละ 10 ตัวอย่าง ในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2559 มาชั่งน้ำหนักตัวและวัดขนาดความยาวลำตัว ศึกษาดัชนีความสมบูรณ์เพศ ความดกไข่ ขนาดเม็ดไข่ ระยะพัฒนาของไข่ (Oocyte) และปริมาณฮอร์โมนเพศ (Testosterone และ 17β-estradiol) ผลการศึกษาพบว่า แม่พันธุ์ปลาไหลนาที่พร้อมผสมพันธุ์มีค่าดัชนีความสมบูรณ์เพศ และขนาดเม็ดไข่มากกว่าแม่พันธุ์ปลาไหลนาที่ไม่พร้อมผสมพันธุ์อย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ (P<0.01) นอกจากนี้ พบแม่พันธุ์ปลาไหลนาที่พร้อมผสมพันธุ์ มีระยะพัฒนาของ Oocyte ส่วนใหญ่เจริญอยู่ในระยะ Late vitellogenic stage และบางส่วนอยู่ในระยะ Maturation stage ขณะที่ แม่พันธุ์ปลาไหลนาที่ไม่พร้อมผสมพันธุ์ มีระยะพัฒนา ของ Oocyte เจริญอยู่ในระยะ Cortical Alveoli, arly และ Mid vitellogenic stage