การปรับตัวของเกษตรกรรายย่อยต่อผลกระทบจากการขยายตัวของเมืองในจังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

การขยายตัวของเมืองเป็นผลลัพธ์จากการเติบโตของเศรษฐกิจกับการพัฒนาเมืองซึ่งมีตัวชี้วัดคือปริมาณประชากรและจำนวนสิ่งปลูกสร้างที่เพิ่มขึ้น เมื่อพื้นที่เมืองมีความแออัดมากขึ้นจึงเกิดการขยายตัวของเมืองเข้าสู่พื้นที่ข้างเคียงซึ่งแต่เดิมเป็นพื้นที่การเกษตรและชนบท ทำให้การใช้ประโยชน์ที่ดินในพื้นที่เปลี่ยนแปลงไป การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการปรับตัวของเกษตรกรรายย่อยและสภาพการเปลี่ยนแปลงด้านการผลิตทางการเกษตรในเขตพื้นที่ขยายตัวของเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ได้แก่ อำเภอเมือง อำเภอแม่ริม และอำเภอหางดง จากการเก็บข้อมูลจากเจ้าหน้าที่รัฐที่เกี่ยวข้องและเกษตรกรรายย่อยในพื้นที่โดยการสนทนากลุ่มและการสัมภาษณ์ พบว่าการขยายตัวของเมืองส่งผลทั้งด้านบวกและลบต่อภาคการเกษตร ในด้านบวก ได้แก่การเข้าถึงตลาดมากขึ้นเนื่องจากความต้องการสินค้าเกษตรที่เพิ่มขึ้น และการเพิ่มขึ้นของจำนวนแรงงานทางการเกษตร ผลในด้านลบทำให้ราคาปัจจัยการผลิตก็เพิ่มสูงขึ้น ผลกระทบดังกล่าวทำให้เกษตรกรรายย่อยในพื้นที่เกิดการปรับตัว 3 ด้านคือ ด้านกายภาพ ด้านเศรษฐกิจ และด้านสังคม ซึ่งเห็นได้จากมีการปรับพื้นที่เพาะปลูกให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตร รวมถึงการจัดตั้งกลุ่มเกษตรกรต่างๆ ขึ้นเพื่อส่งข่าวสารและแลกเปลี่ยนความรู้ด้านการผลิตทางการเกษตร