ความเป็นไปได้ในการยกระดับเกษตรกรผู้ปลูกข้าวพันธุ์เม็ดฝ้ายของพื้นที่ตำบลเขาโร อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช สู่การเป็นเกษตรกรผู้ผลิตแบบเกษตรอินทรีย์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานด้านเศรษฐกิจและสังคม ระบบและปัจจัยการผลิต ความเป็นไปได้ และปัจจัยที่มีผลต่อความเป็นไปได้ในการยกระดับเกษตรกรผู้ปลูกข้าวพันธุ์เม็ดฝ้ายสู่การเป็นเกษตรกรผู้ผลิตข้าวอินทรีย์ ตำบลเขาโร อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช เก็บข้อมูลด้วยแบบสัมภาษณ์จากเกษตรกรผู้ปลูกข้าวพันธุ์เม็ดฝ้ายจำนวน 21 ราย วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมาน ผลการวิจัย พบว่าเกษตรกรส่วนใหญ่ (ร้อยละ 87.50) เป็นเพศชาย อายุเฉลี่ย 51 ปี เกษตรกรเกือบครึ่งหนึ่ง (47.60) จบการศึกษาระดับประถมศึกษา โดยเกือบทั้งหมด (ร้อยละ 90.50) สมรสแล้ว มีสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 4.50 คน และสมาชิกทำการเกษตรเฉลี่ย 1.83 คน เกษตรกรมีพื้นที่ถือครองทางการเกษตรเฉลี่ย 7.13 ไร่ โดยเกษตรกรทั้งหมดเป็นเจ้าของที่ดิน มีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน 12,646.95 บาท และเกษตรกรทั้งหมด (ร้อยละ 100) เป็นสมาชิกกลุ่มสถาบันทางการเกษตร สำหรับระบบการปลูก พบว่า เกษตรกรเตรียมดินด้วยวิธีไถดะ ปลูกข้าวด้วยวิธีการปักดำต้นกล้า 3-5 ต้นต่อกอ ใช้ปุ๋ยสูตร 16-20-0 โรคที่พบคือ กาบใบแห้งและพบหญ้าข้าวนกเป็นวัชพืช โดยเกษตรกรมีปุ๋ยเคมี สารกำจัดวัชพืช และการจ้างไถเป็นปัจจัยหลักในการผลิต สำหรับความเป็นไปได้ในการยกระดับเกษตรกรสู่การเป็นเกษตรกรผู้ผลิตแบบอินทรีย์ในภาพรวมพบว่าอยู่ในระดับมากที่สุด (เฉลี่ย 4.58) และพบการเตรียมเมล็ดพันธุ์ข้าวเป็นส่วนสำคัญต่อการยกระดับเกษตรกรสู่การเป็นเกษตรกรผู้ผลิตแบบอินทรีย์ ปัจจัยหลักที่มีผลต่อความเป็นไปได้ในการยกระดับเกษตรกรสู่การเป็นเกษตรกรผู้ผลิตแบบอินทรีย์ในภาพรวม ได้แก่ อายุ ระดับการศึกษา สถานภาพ สมาชิกแรงงานในครัวเรือน พื้นที่ถือครองการทำเกษตร และรายได้เฉลี่ยต่อเดือน โดยปัญหาที่พบในการยกระดับเกษตรกรคือ การขาดความรู้ความเข้าใจในกระบวนการปลูกข้าวพันธุ์เม็ดฝ้าย