การประเมินฟักทองพันธุ์ทองล้านนา 18 พันธุ์
DOI:
https://doi.org/10.14456/jare-mju.2025.27คำสำคัญ:
ฟักทอง, พันธุ์จดทะเบียน , ผลผลิต , คุณภาพบทคัดย่อ
พันธุ์ฟักทองทองล้านนา 18 พันธุ์ เป็นพันธุ์ ที่ได้รับการจดทะเบียนพันธุ์พืชใหม่ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองพันธุ์พืช พ.ศ. 2542 โดยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ร่วมกับสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ การทดลองนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินพันธุ์ทองล้านนา 18 พันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 4 พันธุ์ วางแผนการทดลองแบบสุ่มในบล็อกสมบูรณ์ (RCB) จำนวน 3 ซ้ำ 3 ฤดูปลูก ในแปลงทดลองเดิม และวิเคราะห์ความแปรปรวนรวม (combined analysis in RCB) ของ 3 ฤดูปลูก ระหว่างพฤศจิกายน พ.ศ. 2562 ถึง มีนาคม พ.ศ. 2564 ณ จังหวัดลำปาง พบว่าช่วงเวลาเก็บเกี่ยว ปริมาณของแข็ง ปริมาณของแข็งทั้งหมดที่ละลายน้ำได้ของเนื้อดิบและสุก ความแน่นของเนื้อดิบและสุกมีความเป็นเอกพันธ์ เมื่อวิเคราะห์ความแปรปรวนรวม พบว่าพันธุ์ทองล้านนามีค่าเฉลี่ยของช่วงเวลาเก็บเกี่ยวมากกว่าพันธุ์มาตรฐาน เท่ากับ 7.9 และ 3.9 วัน และปริมาณของแข็ง พบว่า พันธุ์ทองล้านนามีค่าเฉลี่ยน้อยกว่าพันธุ์มาตรฐาน เท่ากับ ร้อยละ 17.7 และ 18.4 และพันธุ์ทองล้านนา 11, 17, 18 พันธุ์มาตรฐาน 1 และ 2 มีปริมาณของแข็งมากกว่า ร้อยละ 19.0 ปริมาณของแข็งทั้งหมดที่ละลายน้ำได้ของเนื้อดิบและสุก พบว่าพันธุ์ทองล้านนามีค่าเฉลี่ยน้อยกว่าพันธุ์มาตรฐาน เท่ากับ ร้อยละ 9.9 และ 10.9 กับ 10.2 และ 11.1 พันธุ์ทองล้านนา 10 และ 17 มีปริมาณของแข็งทั้งหมดที่ละลายน้ำได้ ของเนื้อดิบและสุกมากกว่าร้อยละ 11.0 การปลูกในฤดูฝน ระหว่างมิถุนายน ถึง พฤศจิกายน พ.ศ. 2563 พบว่าผลผลิต จำนวนผลต่อต้น และน้ำหนักผลมากกว่าฤดูอื่น ๆ การคัดเลือกอย่างอิสระ (independent culling selection) พบว่าพันธุ์ทองล้านนา 17, 10, 18, 1, 6, 8 และ 14 มีลักษณะเศรษฐกิจที่ดีกว่าพันธุ์มาตรฐาน 2
เอกสารอ้างอิง
AOAC. 2000. The Official Methods of Analysis of the Association of Analytical Chemists. 17th Edition. Washington D.C.: AOAC International. 2200 p.
Gomez, K.A. and A.A. Gomez. 1984. Statistical Procedures for Agricultural Research. New York: John Wiley & Sons. 690 p.
Hazel, L.N. and J.L. Lush. 1942. The efficiency of three methods of selection. Journal of Heredity 33(11): 393–399.
Khanobdee, C., S. Tangteerawattana and J. Pongjanta. 2001. Evaluation of yield, yield components and quality of 268 pumpkin varieties. Agricultural Science Journal (Supplement 1-4): 171–174. [in Thai]
Khanobdee, C., S. Tangteerawattana, S. Mulalin and J. Pongjanta. 2003. High Quality of Pumpkin Lines (Cucurbita moschata Duch. ex Poir.). pp. 64–69. In Proceedings of 41th Kasetsart University Annual Conference: Plants, Agricultural Extension and Communication. Bangkok: Kasetsart University. [in Thai]
Khanobdee, C., P. Srisamatthakarn and C. Pongsukhumalkul. 2018. Evaluation of yield and physico-chemical quality of pumpkin lines. Agricultural Science Journal 49(1)(Suppl.): 18–22. [in Thai]
Khanobdee, C. 2020. Cucurbits Breeding and Seed Production. Bangkok: O.S. Printing House Publishing House. 186 p. [in Thai]
Little, T.M. and F.J Hills. 1978. Agricultural Experimentation Design and Analysis. Canada: John Wiley & Sons, Inc. 368 p.
Loy, J.B. 2012. Breeding squash and pumpkins. pp. 93–139. In Wang, Y-H. T.K. Behera, and C. Koleet (eds.). Genetics, Genomics and Breeding of Cucurbits. Boca Raton: CRC Press.
Mark, J.B. 1986. Breeding Vegetable Crops. Westport: The AVI Publishing Co, Inc. 584 p.
Paris, H.S. 1994. Genetic Analysis and Breeding of Pumpkins and Squash for High Carotene Content. pp. 93–115. In Linskens, H.F. and J.F. Jackson (eds.). Vegetables and Vegetable Products. Berlin: Springer.
Paris, H.S. 2016. Genetic Resources of Pumpkins and Squash, Cucurbita spp. pp. 111-154. In Harry, S.P. (ed.). Genetics and Genomics of Cucurbitaceae. New York: Springer Intl Pub AG.
Plant Varieties Protection Office. 2024. List of plant varieties that have received a registered plant variety certificate (R.P. 2). [Online]. Available https://www.doa.go.th/pvp/?page_id=509 (December 29, 2024).
Sirohi, P.S. and S.R. Yayasani. 2001. Gene action of mineral elements and vitamins in pumpkin (Cucurbita moschata). Vegetable Scienc. 28: 127–129.
Sleper, D.A. and J.M. Poehlman. 2006. Breeding Field Crops. Fifth edition. Oxford: Blackwell Publishing. 424 p.
Thai Meteorological Department. 2024. Temperature and rainfall data for the Northern region. [Online]. Available http://www.cmmet.tmd.go.th/forecast/pt/Max_Min_Rainfall.php (December 29, 2024).
Wehner, T.C. 1999. Heterosis in Vegetable crops. pp. 387–397. In Coors, J.G. and S. Pandey (eds.). American Society of Agronomy. Madison, Wisconsin: American Society of Agronomy.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความนี้ได้รับการเผยแพร่ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) ซึ่งอนุญาตให้ผู้อื่นสามารถแชร์บทความได้โดยให้เครดิตผู้เขียนและห้ามนำไปใช้เพื่อการค้าหรือดัดแปลง หากต้องการใช้งานซ้ำในลักษณะอื่น ๆ หรือการเผยแพร่ซ้ำ จำเป็นต้องได้รับอนุญาตจากวารสาร
