สภาพกร่อนได้ของดินตามลักษณะภูมิประเทศเนินเขาและลอนลาดขรุขระ ในเขตเงาฝน ลุ่มน้ำพุสวรรค์ จังหวัดเพชรบุรี

บทคัดย่อ

พื้นที่ลุ่มน้ำพุสวรรค์ เป็นลุ่มน้ำขนาดเล็กมีพื้นที่ประมาณ 7 ตารางกิโลเมตร ตั้งอยู่ในอำเภอแก่งกระจาน
จังหวัดเพชรบุรี อยู่ในเขตพื้นที่เงาฝน คือมีฝนตกเฉลี่ยไม่เกิน 700 มิลลิเมตรต่อปี ระดับความสูงของพื้นที่ลุ่มน้ำ 90-400
เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง ลักษณะแผ่นดินของพื้นที่แบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ เนินเขา (hill) และที่ลอนลาด
ขรุขระ (rugged terrain) โดยเนินเขาสูงจะอยู่ทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้และตะวันออกเฉียงเหนือส่วนใหญ่เป็นป่า
เบญจพรรณและป่าไผ่ ส่วนแอ่งที่ราบลอนลาดขรุขระอยู่ตอนกลางของพื้นที่ลุ่มน้ำส่วนใหญ่ใช้ทำการเกษตรกรรมโดย
เฉพาะการปลูกสับปะรด และไม้ผล การศึกษาความสามารถของการพังทลายของดินในพื้นที่ลุ่มน้ำ ใช้ค่าสัดส่วนของ
การแตกกระจายอนุภาคดิน (dispersion ratio) เพื่อหาสภาพกร่อนได้ของดินในพื้นที่เพื่อวางแผนการใช้ที่ดินให้เหมาะ
สม โดยการเก็บตัวอย่างตามลักษณะแผ่นดินคือที่เนินเขา และลอนลาดขรุขระ จำนวน 3 แนวต่อลักษณะแผ่นดิน แนว
ละ 3 ตัวอย่างตามความสูง รวมตัวอย่างทั้งหมด 18 ตัวอย่าง พบค่า dispersion ratio ระหว่าง 12.1-58.7 ซึ่งมีค่าสูง
กว่า 10 นั่นหมายความว่าดินมีสภาพกร่อนได้ของดินสูง และเมื่อทำการวิเคราะห์ทางสถิติ analysis of variance พบ
ว่าไม่มีค่าความแตกต่างทางสถิติ แต่มีแนวโน้มในพื้นที่สูงมีค่า dispersion ratio ที่สูงกว่า ดังนั้นเพื่อลดการกร่อนของ
ดิน ในพื้นที่ลุ่มน้ำจึงควรการอนุรักษ์ป่าไม้ในพื้นที่ต้นน้ำและการอนุรักษ์ดินในพื้นที่เกษตรอย่างเข้มข้น