การเคลื่อนที่และการถ่ายทอดด้วยวิธีกลของเชื้อ Columnea latent viroid
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ประเทศไทยมีรายงานการสำรวจพบเชื้อ Columnea latent viroid (CLVd) ซึ่งไวรอยด์ชนิดนี้เป็นเชื้อสาเหตุ
โรคที่สำคัญของมะเขือเทศที่คาดว่าน่าจะติดมากับเมล็ดพันธุ์นำเข้าที่เป็นพืชอาศัยของเชื้อ CLVd จากการตรวจพบ
เชื้อ CLVd ในแปลงมะเขือเทศในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคเหนือ งานวิจัยนี้มุ่งศึกษาการเคลื่อนที่ของเชื้อ
CLVd และการถ่ายทอดโดยวิธีกลโดยใช้ใบมีดทำแผล“razor slashing method”ในมะเขือเทศพันธุ์ที่นิยมปลูกกัน
ทั่วไป “เชอร์รี่และสีดาทิพย์ 4” โดยติดตามและตรวจสอบอาการของโรคในต้นมะเขือเทศที่ได้รับการปลูกเชื้อ CLVd
และยืนยันผลด้วยเทคนิค reverse transcription-polymerase chain reaction ผลการศึกษาพบว่ารูปแบบการเคลื่อนที่
ของเชื้อ CLVd ในต้นมะเขือเทศทั้งสองสายพันธุ์มีลักษณะการเคลื่อนที่ไปส่วนยอดบนสุด จากนั้นเคลื่อนที่ลงมาสู่ใบ
อื่นๆที่อยู่ถัดลงมา และพบว่าเชื้อ CLVd จากมะเขือเทศสีดาทิพย์ 4 ต้นที่เป็นโรคสามารถแพร่ไปยังต้นมะเขือเทศที่ไม่
เป็นโรคโดยวิธีกล โดยสามารถถ่ายทอดไปจนถึงต้นที่ 10 ได้ จากการค้นพบในครั้งนี้ชี้แนะว่า การแพร่ระบาดของเชื้อ
ไวรอยด์ CLVd ในสภาพแปลงปลูกมะเขือเทศน่าจะมาจากวิธีกลผ่านการใช้มีดตัดแต่งหรืออุปกรณ์อื่นๆโดยไม่มี
การทำความสะอาดเมื่อทำงานกับต้นมะเขือเทศจำนวนมาก
Article Details
วารสารเกษตรพระจอมเกล้า
References
ปริเชษฐ์ ตั้งกาญจนภาสน์. 2548. การตรวจสอบเชื้อไวรอยด์ในแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์มะเขือเทศในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือของ
ประเทศไทย. วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
สุทธินี สีลากุล และสุชีลา เตชะวงค์เสถียร. 2552. เทคโนโลยีการจัดการตัดแต่งช่อส?ำหรับการผลิตมะเขือเทศภายใต้สภาพโรงเรือน
พลาสติก. ว.วิทย.กษ. 40(3) (พิเศษ): 125-128.
ศศิประภา มาราช. 2551. โคลนก่อโรคของเชื้อ Columnea latent viroid และผลกระทบต่อมะเขือเทศพันธุ์การค้า. วิทยานิพนธ์ปริญญา
โท, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
Bani Hashemian, S.M., C.J. Barbosa, P. Serra and N. Duran-Vila. 2010. Effects of resistance of Eremocitrus glauca and
Microcitrus australis to viroid infection: replication, accumulation and long-distance movement of six citrus viroids.
Plant Pathology 59(3): 413-421.
Barbosa, C.J., J.A. Pina, J. Pérez-Panadés, L. Bernad, P. Serra and L. Navarro. 2005. Mechanical transmission of citrus
viroids. Plant Disease 89: 749-754.
Flores, R., F.D. Serio, B. Navarro, N. Duran-Vila and R.A. Owens. 2011. Viroids and Viroid Diseases of Plants Studies in Viral
Ecology: John Wiley & Sons, Inc. 307-342.
Gómez, G., and V. Pallás. 2004. A Long-distance translocatable phloem protein from cucumber forms a ribonucleoprotein
complex In Vivo with Hop stunt viroid RNA. Journal of Virology 78(18): 10104-10110.
Hadidi, A., R. Flores, P. Palukaitis and J. Randles. 2017. Viroid Biology. 53. In L. Versteeg-Buschman, ed. Viroid and
Satellites. Acedemic press. United Kingdom. 746p.
Hadidi, A., R. Flores, J.W. Randles and J.S. Semancik. 2003. Viroids. Science Pulishers, Inc., USA. 370p.
Hajeri, S., C. Ramadugu, K. Manjunath, J. Ng, R. Lee and G. Vidalakis. 2011. In vivo generated Citrus exocortis viroid
progeny variants display a range of phenotypes with altered levels of replication, systemic accumulation and
pathogenicity. Virology 417(2): 400-409.
Hammond, R., D.R. Smith and T.O. Diener. 1989. Nucleotide sequence and proposed secondary structure of Columnea
latent viroid: a natural mosaic of viroid sequences. Nucleic Acids Research 17: 10083-10093.
Jeffries, C. and J. Tina. 2004. Protocol for the Diagnosis of Quarantine Organism: Potato spindle tuber viroid (PSTVd).
Scottish Agricultural Science Agency, East Craigs, Edinburgh, United Kingdom.
Matsushita, Y. and S. Tsuda. 2016. Seed transmission of Potato spindle tuber viroid, Tomato chlorotic dwarf viroid, Tomato
apical stunt viroid, and Columnea latent viroid in horticultural plants. European Journal of Plant Pathology 145(4):
1007-1011.
Owens R., D.R. Smith and T.O. Diener. 1978. Measurement of viroid sequence homology by hybridization with
complementary DNA prepared In vitro. Virology 89: 388-394.
Palukaitis, P. 1987. Potato spindle tuber viroid: investigation of the long-distance, intra-plant transport route. Virology 158:
239–241.
Singh, R.P., A. Boucher and T.H. Somerville. 1989. Evaluation of chemicals for disinfection of laboratory equipment exposed
to Potato spindle tuber viroid. American Potato Journal 66(4): 239–246.
Verhoeven, J.T.J., L. Hüner, M.V. Marn, I.M. Plesko and J.W. Roenhorst. 2010. Mechanical transmission of Potato spindle
tuber viroid between plants of Brugmansia suaveolens, Solanum jasminoides and potatoes and tomatoes. European
Journal of Plant Pathology 128(4): 417-421.
Zhu, Y., L. Green, Y.M. Woo, R. Owens and B. Ding. 2001. Cellular basis of Potato spindle tuber viroid systemic movement.
Virology 279(1): 69-77.