การปรากฏของปรสิตภายนอกในปลากะพงขาวที่เลี้ยงในกระชัง บริเวณปากแม่น้ำท่าแฉลบ จังหวัดจันทบุรี
Main Article Content
บทคัดย่อ
ติดตามความชุก และความหนาแน่นเฉลี่ยของปรสิตภายนอกของปลากะพงขาว (Lates calcarifer) ที่เลี้ยง
ในกระชัง บริเวณ ปากแม่น้ำท่าแฉลบ จังหวัดจันทบุรี ตั้งแต่เดือนมกราคมถึงเดือนธันวาคม พ.ศ. 2556 โดยใช้ตัวอย่าง
ปลาทั้งหมด 167 ตัว ซึ่งจากการศึกษาพบปรสิต 2 ชนิด ที่บริเวณเหงือกเท่านั้น ได้แก่ ปลิงใส Diplectanum sp. และ
โคพีพอด Lernanthropus sp. ความชุกของปลิงใสตลอดทั้งปีเท่ากับ 100% โดยเดือนที่มีความหนาแน่นเฉลี่ยสูงอยู่
ในช่วงเดือนกันยายนถึงพฤศจิกายน (75.07-105.20 parasites/ fish) ปริมาณของปลิงใสที่พบมีความสัมพันธ์ใน
ทิศทางตรงกันข้ามกับอุณหภูมิน้ำแต่มีความสัมพันธ์ในทิศทางเดียวกันกับขนาดของปลา สำหรับโคพีพอด Lernanthropus
sp. พบในเดือนมกราคมถึงมิถุนายนเท่านั้น โดยความชุก และระดับความหนาแน่นเฉลี่ยเท่ากับ 25-100%
และ 0.50-4.10 parasites/ fish ตามลำดับ รวมทั้งอุณหภูมิกับความเค็มมีความสัมพันธ์ในทิศทางเดียวกันกับปริมาณ
ของโคพีพอดที่พบ จากการศึกษาในครั้งนี้ได้แสดงให้เห็นถึงการปรากฏของปรสิตภายนอกในปลากะพงขาวที่เลี้ยงใน
กระชังในแต่ละเดือน ซึ่งข้อมูลที่ได้นี้อาจเป็นประโยชน์สำหรับ การวางแผนสุขภาพปลาในแต่ละเดือนต่อไป
Article Details
วารสารเกษตรพระจอมเกล้า
References
ประดิษฐ์ ชนชื่นชอบ, สุขศรี สัมภวะผล, อดุลย์ แมเร๊าะ, อุดม บุญชม, บุญเกิด โสมปัดทุม, ทวีวัฒน์ หลงขาว และ ชม อนงค์. 2530.
การศึกษาโรคและพยาธิในปลากะพงขาวที่เลี้ยงในกระชัง ในเขตจังหวัดสตูล ตรัง กระบี่. วารสารการประมง. 40: 315-326.
ณรงค์ คำสุข. 2550. พาราไซต์ในปลากะรังจุดน้ำตาล (Epinephelus malabaricus) ที่เลี้ยงในกระชังบริเวณปากแม่น้ำท่าแฉลบ
จังหวัดจันทบุรี. ปัญหาพิเศษวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาเทคโนโลยีทางทะเล มหาวิทยาลัยบูรพา. 40 น.
เยาวนิตย์ ดนยดล และ จีรนันท์ อุไรประสิทธิ์. 2545. คุณลักษณะเชื้อ Flexibacter maritimus สาเหตุของโรคแผลด่างในปลากะพงขาว.
เอกสารวิชาการฉบับที่ 1/2545 สถาบันวิจัยการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่ง. สำนักวิจัยและพัฒนาประมงชายฝั่ง. หน้า 1-10.
วัชริยา ภูรีวิโรจน์กุล และ นนทวิทย์ อารีย์ชน. 2551. การสำรวจชนิดของปรสิตโคพีพอดที่พบในปลาทะเลจากอ่าวไทย บริเวณจังหวัด
ชลบุรี. การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 46 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรุงเทพฯ. หน้า 48-56.
วีรวรรณ ชินอักษร. 2535. โรคและปรสิตของปลากะพงขาว. วิทยานิพนธ์ระดับปริญญาโท สาขาวิทยาศาสตร์การประมง มหาวิทยาลัย
เกษตรศาสตร์ กรุงเทพฯ. 128 น.
American Public Health Association (APHA), American Water Works Association (AWWA), and Water Environment
Federation (WEF). 1998. Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater 20th Edition. United Book
Press, Inc., Baltimore, Maryland.
Abdel-Aziz, A. K., A. E. Said, A. Ola, A. Samak, E. Sheren and A. Sheref. 2012. The impacts of ecological factors on prevalence,
mean intensity and seasonal changes of the monogenean gill parasite, Microcotyloides sp., infesting the Terapon
puta fish inhabiting coastal region of Mediteranean Sea at Damietta region. The Journal of Basic & Applied Zoology.
65: 109-115.
Al-Niaeem, K. H., S. A. Al-Azizz and F. H. Al-Ataby. 2013. The first record of copepod Lernanthropus cornigor Yamaguti,
1954 parasitizing two carangid fishes in northwest of the Arab Gulf, Iraq. Ekologija. 59: 95-98.
Brazenor, A.K. and K.S. Hutson. 2013. Effect of temperature and salinity on egg hatching and description of the life cycle
of Lernanthropus latis (Copepoda: Lernanthropidae) infecting barramundi, Lates calcarifer. Parasitol Int. 62: 437-447.
Chu, K.B., N.M. Rashid and N.R.A. Rani. 2012. Infestation of gill copepod Lernanthropus latis (Copepod: Lernanthropidae)
and its effect on cage-cultured Asian sea bass Lates calcarifer. Trop Biomed. 29: 443-450.
Dezfuli, B., G. Luisa, S. Edi, M. Roberto and A. Shinn. 2007. Gill histopathology of cultured European sea bass, Dicentrarchus
labrax (L.) infected with Diplectanum aequans (Wagener 1857) Diesing 1958 (Diplectanidae: Monogenea). Parasitol
Res. 100: 707-713.
Eissa, I. A. M., E. L. Maather and Z. Mona. (2012). Studies on Crustacean diaseases of sea bass, Morone labrax, in Suez
Canal, Ismailia Governorate. Life Sci J. 9: 512-518.
El -Deen, N., A. E. Mona, S. Zaki and I. S. Shalaby. 2013. Some investigations observed in culture sea bass (Dicentrarchus
labrax L.) infested with Lernanthropus kroyeri and Nerocila orbignyi and exposed to pollution during different seasons
at Dammaitte province. Life Sci J. 10: 1877-1884.
El-Naggar, M. M. 1994. Ecological studies on the monogenean parasites of the teleost Clarias lazera inhabiting Nile Delta
Waters. M.Sc. Thesis. Zoology Department, Faculty of Science, Mansoura University, Egypt.
El-Naggar, M.M and A. A. Khidr. 1986. Population dynamics of some monogeans from the gills of three Tilapia spp. From
Demieta Branch of the River Nile in Egypt. Proc Zool Soc A R Egypt. 12: 275-286.
Gonzalez-Lanza, C., P. Alvarez-Pellitero and A. Sitja-Bobadilla. 1991. Diplectanidae (Monogenea) infestations of sea bass
culture conditions. Parasitol Res. 77: 307-314.
Jansen, P. A. and T. A. Bakke. 1991. Temperature dependent reproduction and survival of Gyrodactylus salaris Malmberg,
1957 (Platyhelminthes) Monogenea on Atlantic salmon (Salmo salar L.). Parasitology. 102: 105-112.
Kabata, Z. 2003. Copepod parasitic on fishes. The Linnean Society of London.
Koyun, M. 2011. Seasonal distribution and ecological of some Dactylogyrus species infecting Alburnus alburnus and
Carassius carassius (Osteichthyes: Cyperinidae). Afr J Biotechnol. 10: 1154-1159.
Manera, M. and B. S. Dezfuli. 2003. Lernanthropus kroyeri infections in farmed sea bass Dicentrarchus labrax:
pathological features. Dis Aquat Organ. 57: 177-80.
Oktener, A., A. Alas and K. Solak. 2009. Occurrence of Diplectanum aequans (Wagener, 1857) on the cultured sea bass,
Dicentrarchus labrax (Linnaeus, 1758) from the Black Sea of Turkey. Bull Eur Ass Fish Pathol. 29: 102-103.
Ozer, A., T. Oztruk and M.O. Ozturk. 2004. Prevalence and intensity of Gyrodactylus arcuatus Bychowsky, 1993 (Monogenea)
infestations on the three-spined stickleback, Gasterosteus aculeatus L., 1758. Turk J Vet Anim Sci. 28: 807-812.
Oztruk, M.O. and F. N. Alutnel. 2006. Occurrence of Dactylogyrus infection linked to seasonal changes and host fish size
on four cyprinid fishes. Acta Academiae. 52: 407-415.
Parsons, T.R., Y. Maita and C.M. Lalli. 1984. A manual of chemical and biological methods for seawater analysis. Great Britain.