ศักยภาพของดิน และความเหมาะสมของที่ดินทางการเกษตรในพื้นที่น้ำมังเมืองท่าพระบาท แขวงบอลิคำไซ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว)

บทคัดย่อ

การศึกษาศักยภาพของดิน และความเหมาะสมของที่ดินทางการเกษตรในพื้นที่น้ำมัง เมืองท่าพระบาท แขวงบอลิคำไซ (ส.ป.ป.ลาว) ทําโดยเก็บตัวอย่างดินตัวแทนของดินทั้งหมดในบริเวณเขตการศึกษาจำนวน 12 บริเวณ วิธีการศึกษาประกอบไปด้วย การศึกษาลักษณะสัณฐานวิทยาในภาคสนาม ทำการวิเคราะห์สมบัติทางฟิสิกส์ เคมี และแร่วิทยา ตามวิธีมาตรฐานในห้องปฏิบัติการ เพื่อประเมินสมรรถนะความอุดมสมบูรณ์ และความเหมาะสมของที่ดินต่อการปลูกพืชในพื้นที่ศึกษา ผลการศึกษาพบว่า ดินเหล่านี้จัดอยู่ในกลุ่มดิน Plinthaquult, Plinthudult, kandiaquult, Paleaquults, Paleudult, Endoaqualf และ Hapludalf ผลวิเคราะห์ทางเคมี พบว่า ดินเป็นกรดรุนแรงถึงกรดปานกลาง ปริมาณอินทรียวัตถุตํ่ามากถึงสูงมาก ปริมาณไนโตรเจนรวมต่ำมากถึงปานกลาง ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ ปริมาณโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ ต่ำมากถึงสูงมาก ปริมาณความจุแลก เปลี่ยนแคตไอออน ปริมาณด่างรวมที่สกัดได้ ปริมาณโพแทสเซียมที่สกัดได้ ต่ำมากถึงปานกลาง ค่าร้อยละความอิ่มตัวงเบสต่ำถึงปานกลาง  และค่าร้อยละความอิ่มตัวอะลูมินัม พบว่า มีค่าอยู่ในพิสัยร้อยละ (3.22-91.52%) ผลการประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดิน พบว่า ดินบนส่วนใหญ่มีความอุดมสมบูรณ์ตํ่า ยกเว้นพีดอน 9 มีความอุดมสมบูรณ์สูง ผลการประเมินสมรรถนะความอุดมสมบูรณ์ของดินจำแนกเป็น Lgakem, Lgkem, Cge, Cgke, Lakem, Lake, Lkem, Lke, Lem, L และ LCr+ke ดินส่วนใหญ่มีข้อจำกัดเรื่องความเป็นพิษจากอะลูมินัม (a) ดินมีการขังน้ำ (g) ขาดโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ (K) ดินมีโอกาสสูญเสียธาตุอาหารพืชโดยกระบวนการชะละลายได้ง่าย (e) และดินมีปริมาณอินทรียวัตถุในดินต่ำมาก (m) ผลการจำแนกความเหมาะสมของดินสำหรับพืชเศรษฐกิจ พบว่า ดินส่วนใหญ่เหมาะสมสำหรับการปลูกพืชไร่ และไม้ยืนต้นในระดับปานกลาง (S2)  มีบางบริเวณที่เหมาะสมสำหรับการปลูกเล็กน้อย (S3) ในพีดอน 3 และ 5 ไม่เหมาะสม (N) สำหรับการปลูกพืชเศรษฐกิจใดเนื่องด้วยมีข้อจำกัดในเรื่องการขังน้ำ ยกเว้นการปลูกข้าวมีความเหมาะสมเล็กน้อย (S3) สรุปผลการศึกษา พบว่า ลักษณะดินในพื้นที่โดยส่วนใหญ่มีศักยภาพต่ำถึงปานกลางในการใช้ที่ดินเพื่อการปลูกพืช โดยมีข้อจำกัด คือ ความเสียหายจากน้ำท่วม (f) ความเป็นประโยชน์ของออกซิเจนต่อรากพืช (o)  ในพื้นที่ลุ่ม และด้านความชุ่มชื้นที่เป็นประโยชน์ต่อพืช (m) ในพื้นที่ดอน นอกจากนี้ยังมีข้อจำกัดเรื่องความเป็นประโยชน์ของธาตุอาหารในดิน (s)  และความจุในการดูดยึดธาตุอาหาร (n) ต่ำ มีบางบริเวณพบข้อจำกัดด้านการหยั่งลึกของรากพืช (r)