ติดตามการเปลี่ยนแปลงของสมบัติดินและน้ำบางประการที่เกิดจากอิทธิพลของน้ำทะเลหนุนในพื้นที่ปลูกผักและไม้ผลในจังหวัดนนทบุรีและปทุมธานี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อติดตามการเปลี่ยนแปลงของสมบัติดินและน้ำบางประการที่เกิดจากอิทธิพลของน้ำทะเลหนุน และความแปรปรวนของความเค็มในพื้นที่ปลูกผักและไม้ผลในจังหวัดนนทบุรี และปทุมธานี เก็บตัวอย่างดิน 6 จุด แบบรบกวนโครงสร้างที่ 5 ระดับความลึก คือ 0-15, 15-30, 30-60, 60-90 และ 90-120 ซม. และเก็บตัวอย่างน้ำ 8 จุด บริเวณแม่น้ำเจ้าพระยาและคลองซอยที่ใกล้เคียงกับที่เก็บตัวอย่างดิน โดยเก็บตัวอย่างดินและน้ำทุก ๆ เดือน เป็นระยะเวลา 2 ปี ตั้งแต่เดือนมีนาคม 561 - เดือนกุมภาพันธ์ 2563 วิเคราะห์สมบัติทางเคมีบางประการ ได้แก่ ค่าสภาพการนำไฟฟ้า (ECe) และอัตราส่วนการดูดซับโซเดียม (SAR) แล้วทำการเปรียบเทียบความแปรปรวนของสมบัติดินและน้ำระหว่างปีโดยใช้การทดสอบ Student’s t-test (T-test) ผลการศึกษาในดินพบว่า EC และ SAR ทั้ง 2 ปี มีค่าอยู่ในพิสัย 0.21-5.09 dS/m และ 1.66-52.34 ตามลำดับ ส่วนใหญ่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ (P<0.01) ยกเว้น ECe ของ จุดศึกษาที่ 4 ที่ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในทุกระดับความลึก ขณะที่ผลการวิเคราะห์น้ำ ECe และ SAR มีค่าอยู่ในพิสัย 0.21-6.73 dS/m และ 0.25-78.82 ตามลำดับ ซึ่งส่วนใหญ่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) ยกเว้นในจุดเก็บน้ำที่ 6 และ 8 จากการศึกษาสมบัติของดินแสดงให้เห็นว่าดินเหล่านี้ได้รับผลกระทบจากเกลือ และอิทธิพลมีแนวโน้มแสดงความรุนแรงมากขึ้นในปีที่ 2 สอดคล้องกับข้อมูลสภาพภูมิอากาศ และอิทธิพลของน้ำทะเลหนุนอาจเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดความแปรปรวนของความเค็มของดินโดยเฉพาะในช่วงที่มีน้ำจืดในการผลักดันน้ำเค็มน้อย ดังนั้นข้อมูลนี้จะสนับสนุนการจัดการและการวางแผนการใช้น้ำจืดเพื่อขับไล่น้ำทะเลที่อาจบุกรุกพื้นที่เพาะปลูกผักและผลไม้ในอนาคต
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารเกษตรพระจอมเกล้า
References
กรมชลประทาน. 2560. ข่าวกรมชลประทาน. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. http://water.rid.go.th/news/news_60_158.htm (25 กุมภาพันธ์ 2561).
กลุ่มงานติดตามประเมินสถานการณ์ กตป. 2563. 31 มีนาคม 2563 จับตาเดือนเมษายน น้ำทะเลหนุนสูงเพิ่มระบายเขื่อนเจ้าพระยาเจือจาง. สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. https://www.onep.go.th /31-มีนาคม-2563-จับตาเดือนเมษายน (4 กันยายน 2563).
เกียรติศักดิ์ สนศรี, นภาพร พันธุ์กมลศิลป์, สุชาดา กรุณา, วิภาวรรณ ท้ายเมือง และยุทธนา พันธุ์กมลศิลป์. 2563. อิทธิพลของน้ำทะเลหนุนต่อความแปรปรวนของความเค็มของดินในพื้นที่การเกษตรจังหวัดปทุมธานี. วารสารแก่นเกษตร 48(5): 1028-1041.
คณาจารย์ภาควิชาปฐพีวิทยา. 2558. คู่มือปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ทางดิน. พิมพ์ครั้งที่ 12. กรุงเทพฯ: เท็ก แอนด์ เจอร์นัล พับลิเคชั่น จำกัด.
คลังข้อมูลน้ำแห่งชาติ. 2563. ติดตามสภาพอากาศ. สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ. http://www.thaiwater.net/weather/rainfall (28 สิงหาคม 2564).
นภาพร วงษ์โพธิ์ขอม, เอิบ เขียวรื่นรมย์ และอัญชลี สุทธิประการ. 2550. สภาพแวดล้อมในการแพร่กระจายและสมบัติของดินที่ได้รับอิทธิพลจากเกลือในแอ่งโคราช ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย. ใน เรื่องเต็มการประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 45: สาขาพืช. น. 326-333. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
รัตนา รัตนจารุรักษ์. 2557. สาเหตุน้ำทะเลหนุนสูงในแม่น้ำเจ้าพระยา ในปี 2557. กลุ่มงานตะกอนและคุณภาพน้ำ. https://hugepdf.com/ download/1--5b361be59732b_pdf (20 กุมภาพันธ์ 2561).
ศูนย์ภูมิอากาศ กองพัฒนาอุตุนิยมวิทยา. 2563. สภาวะอากาศของประเทศไทย พ.ศ. 2 562. กรมอุตุนิยมวิทยา. https://www.tmd.go.th/
programs/uploads/yearlySummary/yearly_2562_th.pdf (3 มีนาคม 2564).
สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำและการเกษตร. 2559. บันทึกเหตุการณ์ภัยแล้งปี 2558/2559. http://tiwrm.hii.or.th/current/2016/ drought59/menu.html (20 กุมภาพันธ์ 2561).
สมศรี อรุณินท์. 2539. ดินเค็มในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: กรมพัฒนาที่ดิน, กระทรวงเกษตรและสหกรณ์การเกษตร.
อรรยา มณีขำ, ปุณยวีร์ สวรรยาพานิช และจีรพงษ์ เหล่าน้ำใส. 2558. สรุปผลการป้องกันและบรรเทาสถานการณ์ภัยแล้ง ปีพุทธศักราช 2558-2559. กรุงเทพฯ: ศูนย์ป้องกันวิกฤตน้ำ, กรมทรัพยากรน้ำ.
อรุณี ยูวะนิยม. 2539. การจัดการแก้ไขปัญหาดินเค็ม. กรุงเทพฯ: กรมพัฒนาที่ดิน, กระทรวงเกษตรและสหกรณ์การเกษตร.
Ayers, R. S. and Westcot, D. W. 1985. Water quality for agriculture. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
Chaowiwat, W., Boonya-aroonnet, S., and Weesakul, S. 2016. Impact of climate change assessment on agriculture water demand in thailand. Naresuan University Engineering Journal 11: 35-42.
Church, J. A. and White, N. J. 2011. Sea-level rise from the late 19th to the early 21st century. Surveys in Geophysics 32: 585-602.
Intaboot, N., and Taesombat, W. 2014. Longitudinal salinity intrusion and dispersion along the tha chin river due to sea level rise. Journal of Science and Technology 3(2): 71-86.
Phankamolsil, N., Sonsri, K., and Phankamolsil, Y. 2021. Consequence of seawater intrusion on soil properties in agricultural areas of Nonthaburi province, Thailand. Applied Environmental Research 43(2): 77-92.
Poochai, K., Phankamolsil, N., Poolsab, P., and Sonsri, K. 2017. Influences of brine shrimp farming on chemical properties of soil and water in the surrounding areas that possess coarse to medium textured soils. In Proceedings of 13th International Conference of the East and Southeast Asia Federation of Soil Science Societies. pp.145-152. held on 12-15 December 2017, Pattaya, Thailand: n.p.
Queensland Government. 2014. Soil sodicity. https://www.qld.gov.au/environment/land/management/soil/soilproper
ties/sodicity (3 August 2021).
R Development Core Team. 2013. R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria. https://www.R-project.org/ (25 May 2021).
Rice, E. W., Baird, R. B., Eaton, A. D. and Clesceri, L. S. 2012. Standard methods for the examination of water and wastewater, 22nd ed. Washington, D.C.: American Public Health Association.
Sonsri, K., and Phankamolsil, N. 2019. The properties of soil as impacted by sea level rise in the dry season: a case study of Non - thaburi province, Thailand. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science. Institute of Physics Publishing.
U.S. Salinity Laboratory Staff. 1954. Diagnosis and improvement of saline and alkali soils. Washington, D.C.: Government Printing Office.
Williams, S. J., Gutierrez, B. T., Titus, J. G., Gill, S. K., Cahoon, D. R., Thieler, E. R., Anderson, K.E., et al. 2009. Sea-level rise and its effects on the coast. In Coastal Sensitivity to Sea-Level Rise: A Focus on the Mid-Atlantic Region, J. G. Titus, ed. pp. 11-14. Washington, D.C.: U.S. Environmental Protection Agency.