อิทธิพลของปุ๋ยโพแทสเซียมต่อผลผลิตและองค์ประกอบผลผลิตข้าวหอมวาริน ในดินทรายที่มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ

Main Article Content

วรนัน คุ้นเคย
นพมาศ นามแดง
ฉันทมาศ เชื้อแก้ว
ธีรยุทธ ตู้จินดา
สุรีพร เกตุงาม

บทคัดย่อ

          งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอิทธิพลของอัตราปุ๋ยโพแทสเซียมต่อการเจริญเติบโต ผลผลิต และองค์ประกอบผลผลิตของข้าวหอมวารินในพื้นที่ดินทรายที่มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ วางแผนการทดลองแบบบล็อกสุ่มสมบูรณ์ จำนวน 3 ซ้ำ 5 ตำรับทดลอง ประกอบด้วย ปุ๋ยโพแทสเซียม อัตรา 0, 6, 12, 18 และ 24 กิโลกรัม K2O ต่อไร่ ในแต่ละตำรับทดลองใส่ปุ๋ยไนโตรเจนและฟอสฟอรัส อัตรา 12 และ 8 กิโลกรัม N และ P2O5 ต่อไร่ ตามลำดับ โดยแบ่งใส่ปุ๋ย 3 ครั้ง ครั้งแรกเมื่อข้าวมีอายุ 15 วันหลังปักดำ 40 เปอร์เซ็นต์ของอัตราปุ๋ยทั้งหมด ครั้งที่ 2 ใส่อีก 40 เปอร์เซ็นต์ เมื่อข้าวอยู่ในระยะแตกกอ และใส่ปุ๋ยครั้งที่ 3 อีก 20 เปอร์เซ็นต์ เมื่อข้าวอยู่ในระยะตั้งท้อง ผลการศึกษาพบว่า ปุ๋ยโพแทสเซียมในอัตรา 18 กิโลกรัม K2O ต่อไร่ มีผลทำให้ความยาวรวง จำนวนเมล็ดต่อรวง และน้ำหนัก 1,000 เมล็ด ของข้าวหอมวารินสูงสุดและแตกต่างทางสถิติอย่างมีนัยสำคัญจากตำรับทดลองอื่น (p<0.05) แต่ปุ๋ยโพแทสเซียมในอัตราที่ต่างกันไม่มีผลทำให้ความสูง จำนวนต้นต่อกอ จำนวนรวงต่อกอ น้ำหนักต้นแห้ง เปอร์เซ็นต์เมล็ดดีเปอร์เซ็นต์เมล็ดลีบ และผลผลิตของข้าวหอมวารินแตกต่างกันทางสถิติ แต่มีแนวโน้มว่าอัตราปุ๋ยโพแทสเซียมที่ 18 กิโลกรัม K2Oต่อไร่ ให้ผลผลิตของข้าวหอมวารินสูงสุด (927.56 กิโลกรัมต่อไร่)

Article Details

How to Cite
คุ้นเคย ว. ., นามแดง น., เชื้อแก้ว ฉ. ., ตู้จินดา ธ., & เกตุงาม ส. (2023). อิทธิพลของปุ๋ยโพแทสเซียมต่อผลผลิตและองค์ประกอบผลผลิตข้าวหอมวาริน ในดินทรายที่มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ. วารสารเกษตรพระจอมเกล้า, 41(1), 92–101. https://doi.org/10.55003/kmaj.2023.04.30.010
บท
บทความวิจัย

References

Department of Agriculture. (2000). Rice Knowledge Bank. Fertilizer Recommendations in Paddy and Winter Cereal Crops. Retrieved from: http://www. ricethailand.go.th/Rkb/manual/index. php.htm. (in Thai).

Dobermann, A. & Fairhurst, T. H. (2000). Rice nutrient disorders & nutrient management. England: Oxford Graphic Printers.

Foiphikun, W. (2005). Plant Nutrients and Soil Fertility. Technique and use of soil-fertilizer-water. Surin: Faculty of Science and Technology, Surindra Rajabhat University. (in Thai).

Hartati, S. & Purnomo, D. (2018). Effectiveness and efficiency of potassium fertilizer application to increase the production and quality of rice in Entisols. Earth and Environmental Science. 142, 1-8.

Islam, A. & Muttaleb, A. (2016). Effect of potassium fertilization on yield and potassium nutrition of Boro rice in a wetland ecosystem of Bangladesh. Archives of Agronomy and Soil Science. 62(11), 1530-1540. doi: 10.1080/03650340.2016.1157259

Kate-ngam, S., Riabroy, K., Toojinda, T., & Kotchasatit, U. (2011). Conversion of wide adapted rice cultivar IR57514 into Jasmine-like cooking quality through marker assisted backcrossing. In: BIT's 2nd World DNA and Genome Day-2011, Reopen Bio-Gateway in Green Economy. (pp. 286). China: Dalian World EXPO Center.

Kunathai, H., Wattanapayapku, S., Pattayarak, T., & Prasittikhet, J. (1997). The use of different rates of potassium fertilizers in combination with organic fertilizers affecting rice yield and potassium content in rice grains Nakhon Ratchasima Province. In: Research report on soil fertility and fertilizer for rice and winter cereals. Year 1988-1992. (pp. 224-241). Soil fertility and winter grain fertilizer research group, Soil Division, Soil Science Division Department of Agriculture, Bangkok. (in Thai).

Land Development Department. (2015). State of Soil and Land Resources of Thailand. Retrieved from: https://www.ldd.go.th/www/files/80750.pdf. (in Thai).

Land Development Department. (2017). Characteristics and properties of soil series in the Northeast (Roi Et soil series). Retrieved from: http://www.ldd.go.th/thaisoils museum/ pf_desc/northeast/Re.htm. (in Thai).

Mahfuza, S., Islam, M., Aktar, S., Amin, M., & Islam, M. (2010). Influence of Split Application of Potassium on Yield and Yield Contributing Characters of rice cultivars- BR11 and Nizersail. The Agriculturists. 6(1), 84–89.

Manzoor, Z., Awan, T. H., Ahmad, M., Akhter, M., & Faiz, F. A. (2008). Effect of split application of potash on the yield and yield related traits of Basmati rice. Animal and Plant Sciences. 18(4), 119-124.

Marschner, H. (1995). Mineral Nutrition of Higher Plants. Academic Press San Diego, CA.

Mengel, K. (2006). Potassium. In: Barker, A. V., and Pilbeam, D. J., Handbook of Plant Nutrition. (pp. 91-120). Boca Raton: CRC Press.

Office of Agricultural Economics. (2021). Agricultural Production Data. Retrieved from: https://www.oae.go.th/view/1/ข้อมูลการผลิตสินค้าเกษตร/TH-TH. (in Thai).

Office of Science for Land Development. (2005). Soil sample analysis guide, water, fertilizer, plants, soil amendment and analysis to verify product standards. 2nd ed. Bangkok: Land Development Department Ministry of Agriculture and Cooperatives. (in Thai).

Osotsapa, Y. (2015). Nutrient requirements of rice. In: Soil Nutrients and Fertilizers for Rice, Yongyut Osotsapa, (pp. 218-345). Bangkok: Soil and Fertilizer Society of Thailand. (in Thai).

Promnart, P. (2001). The different viewpoint of fertilizer usage for rice production. Thai Agricultural Research Journal. 19(3), 236-245. (in Thai).

Rice Department. (2007). Native rice genetics of ethnic groups under the Royal Initiative Project. Rice Department, Ministry of Agriculture and Cooperatives. Bangkok. (in Thai).

Römheld, V. & Kirkby, E. A. (2010). Research on potassium in agriculture: Needs and prospects. Plant and Soil. 335, 155-180.

Saeyang, A., Yamuangmorn, S., & Prom-u-Thai, C. (2021). Effects of potassium fertilizer source on grain yield and yield components of Chai Nat 1 grown under flooded and non-flooded conditions. Khon Kaen Agriculture Journal. 49(1), 1-11. (in Thai).

Sirimoon, P., Sitthaphanit, S., Srimongkol, P., & Kanket, W. (2014). Effect of potassium fertilizer on yield and nutrient uptake of rice in saline soil. Agricultural Science Journal. 45(2)(Suppl), 637-640. (in Thai).

Sitthaphanit, S., Srimongkol, P., Kanket, W., & Sirimoon, P. (2018). Effect of potassium fertilizer on yield and yield components of glutinous rice under saline soil condition. Khon Kaen Agriculture Journal. 46(4), 739-748. (in Thai).

Songmuang, P. & Seetanun, W. (2000). Water resources and soil problems in the Northeast. In Fertilizer Application Technology in Rice Fields. Rice Research Institute, Department of Agriculture, Bangkok. (in Thai).

Ta-oun, M. (2005). Techniques and analyzes in soil, plants, water and fertilizer laboratories. Food and Agriculture Organization (FAO) Cooperation Project, Department of Land Resources and Environment Faculty of Agriculture Khon Kaen University. (in Thai).

Techapinyawat, S. (2005). Plant Physiology. Bangkok: Kasetsart University. (in Thai).

Yoshida, S. & Cock, J. H. (1981). Fundamentals of Rice Crop Science. International Rice Research Institute, Los Banos, Philippines.

Zain, N. A. M. & Ismail, M. R. (2016). Effects of potassium rates and types on growth, leaf gas exchange and biochemical changes in rice (Oryza sativa) planted under cyclic water stress. Agriculture Water Management. 164, 83-90.

Zhang, H., Xu, M., Shi, X., Li, Z., Huang, Q., & Wang, X. (2010). Rice yield, potassium uptake and apparent balance under long-term fertilization in rice-based cropping systems in southern China. Nutrient Cycling Agroecosystem. 88, 341-349.