การตอบสนองทางสรีรวิทยาของเมล็ดพันธุ์ข้าวที่เสื่อมคุณภาพแตกต่างกัน ต่อการกระตุ้นการงอกด้วย PEG 6000

Main Article Content

พจนา สีขาว
จำรูญ เล้าสินวัฒนา

บทคัดย่อ

       การทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ข้าวที่เสื่อมคุณภาพแตกต่างกันหลังจากการกระตุ้นการงอก ดำเนินการทดลองโดยนำเมล็ดพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 มาทำให้เสื่อมคุณภาพโดยวิธีการเร่งอายุที่อุณหภูมิ 44 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์ 100 เปอร์เซ็นต์ เป็นเวลา 0 (ไม่ผ่านการเร่งอายุ), 1, 2, 3 และ 4 วัน เมื่อครบเวลาที่กำหนด นำเมล็ดพันธุ์ที่มีการเสื่อมคุณภาพแตกต่างกันทุกกรรมวิธีมากระตุ้นการงอกด้วยการแช่ในสารละลาย PEG 6000 ที่มีความเข้มข้น 30 เปอร์เซ็นต์ ที่อุณหภูมิห้องเป็นเวลา 24 ชั่วโมง จากนั้นนำเมล็ดพันธุ์ที่ผ่านกรรมวิธีดังกล่าวแล้วมาลดความชื้นด้วยตู้อบลมร้อนที่ควบคุมอุณหภูมิ 35 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 10 ชั่วโมง จนระดับความชื้นของเมล็ดพันธุ์ลดลงใกล้เคียงกับความชื้นเริ่มต้น แล้วนำมาตรวจสอบคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ในลักษณะต่างๆ ได้แก่ ความงอกของเมล็ดพันธุ์ที่เพาะในห้องปฏิบัติการและในสภาพแปลงปลูก ดัชนีการงอก ความเร็วในการงอก และค่าการนำไฟฟ้าของน้ำที่แช่เมล็ด ผลการทดลอง พบว่า เมล็ดพันธุ์ที่มีการเสื่อมคุณภาพแตกต่างกันทุกระดับการเสื่อมมีค่าการนำไฟฟ้าของน้ำที่แช่เมล็ดลดลงหลังจากกระตุ้นการงอก ส่วนในด้านการงอกและความสม่ำเสมอในการงอก หากเมล็ดพันธุ์มีการเสื่อมคุณภาพแตกต่างกันจะมีการตอบสนองต่อการกระตุ้นได้แตกต่างกัน โดยเมล็ดพันธุ์ที่มีระดับการเสื่อมคุณภาพที่มีความงอกอยู่ที่ 12 และ 33 เปอร์เซ็นต์ สามารถกระตุ้นการงอกเพิ่มขึ้นได้ 27 และ 48 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ ในขณะที่เมล็ดพันธุ์ที่เสื่อมคุณภาพมากไปกว่านั้นมีการตอบสนองที่ลดลง

Article Details

How to Cite
สีขาว พ., & เล้าสินวัฒนา จ. . (2024). การตอบสนองทางสรีรวิทยาของเมล็ดพันธุ์ข้าวที่เสื่อมคุณภาพแตกต่างกัน ต่อการกระตุ้นการงอกด้วย PEG 6000. วารสารเกษตรพระจอมเกล้า, 42(2), 163–172. https://doi.org/10.55003/kmaj.2024.08.16.004
บท
บทความวิจัย

References

Aquila, D. A., Savino, G., & Leo, P. (1978). Metabolic change induced by hydration-dehydration pre-sowing treatment in wheat embryos. Plant Cell Physiology, 19(2), 349-354.

Berjak, P., & Villers, T. A. (1972). Aging in plant embryos II. Age-induced damage and its repair during early germination. New Phytologist, 71, 135-145.

Bewley, J. D., & Black, M. (1985). Seeds Physiology of Development and Germination. Plenum Press.

Bradford, K. J., Benech-Arnold, R. L., Come, D., & Corbineau, F. (2008). Quantifying the sensitivity of barley seed germination to oxygen, abscisic acid, and gibberellin using a population-based threshold model. Journal of Experimental Botany, 59, 335-347.

Charoensrisumphan, N. (2012). Effect of Chemical Priming on the Germination of Pepper Seeds (Capsicum annuum L.). Master’s thesis. Kasetsart University. (in Thai).

Deeeong, K., & Phutoya, K. (2018). Pre-Seed Germination by Seed Priming Method of Rice Seeds. Bachelor’s project. King Mongkut’s Institute of Technology Ladkrabang. (in Thai).

Delouche, J. C., & Baskin, C. C. (1973). Accelerated aging techniques for predicting the relative storability of seed lots. Seed Science and Technology, 1, 427-452.

Department of Foreign Trade. (2022). Situation of World Rice and Thai Rice, August 2022. Retrieved from: https://www.dft.go.th/th-th/Service-DFT/Service-Information/DATA-Group-Product/Detail-DATA-Group-Product/ArticleId/23918/23918. (in Thai).

Fakthongphan, J. (2016). Seed priming for unfavorable condition tolerance. Thai Agricultural Research Journal, 34 (2), 196-210. (in Thai).

Food and Agricultural Organization of the United Nations. (1998). Report of the Fifth External Program and Management Review of International Rice Research Institute (IRRI). Retrieved from: http://www.fao.org/docrep/W8439E/w8439e05.htm.

Goldsworthy, A., Fielding, J. L., & Drover, M. B. J. (1982). “Flash imbibition”: a method for the re-invigoration of aged wheat seed. Seed Science and Technology, 10, 55-56.

Heydecker, W., & Coolbear, P. (1977). Seed treatments for improved performance survey and attempted prognosis. Seed Science and Technology, 5, 353-425.

International Seed Testing Association. (2019). International Rules for Seed Testing. International Seed Testing Association.

Kartika, K., Lakitan, B., & Ria, R. P. (2021). Hydro- and osmo-priming effects on upland rice exposed to drought conditions at vegetative and reproductive stages. Chiang Mai University Journal of Natural Sciences, 20(3), e2021053.

Khan, A. A. (1992). Pre-Plant Physiological Seed Conditioning. John Willey and Sona.

McDonald, M. B. (2000). Seed priming. In M. and J. D. Bewley (eds.). Seed Technology and Its Biology Basis Black. Sheffield Academic Press.

Perkins-Veazie, P., & Cantliffe, D. J. (1984). Need for high quality seed for effective priming to overcome thermodormancy in lettuce. Journal of the American Society for Horticultural Science, 109, 368-372.

Ray, M. B., Halder, S., & Gupta, K. (1990). Differential responses of early and late cultivars of rice seeds under accelerated ageing. Seed Science and Technology, 18, 823-831.

Rice Department/Department of Internal Trade. (2023). Action Plan: Comprehensive Rice Production and Marketing Plan, Production Year of 2022/2023. Retrieved from: https://www.ricethailand.go.th/plan/P65-66.pdf. (in Thai).

Rice Seed Division. (2008). Buying Good Rice Seeds Takes Advantage of the Quality Worthwhile. Retrieved from: http://nsw-rsc.ricethailand.go.th/images/image/purchase/ricedeedee.pdf. (in Thai).

Sun, Y. Y., Sun, Y. J., Wang, M. T., Li, X. Y., Guo, X., Hu, R., & Ma, J. (2010). Effects of seed priming on germination and seedling growth under water stress in rice. Acta Agronomica Sinica, 36(11), 1931-1940.

Thai Seed Association. (2022). Announcement of Thai Seed Association: Determination of Age Standards for Controlled Seed on the Label. Retrieved from: https://www.thasta.com/pdf/2021/Standard2564.pdf. (in Thai).

Tonthong, Y., Chanprasert, W., Romkaew, J., & Kaewsorn, P. (2018). Germinability and storability of pre-germinated rice (Oryza sativa L.) seeds. Seed Science and Technology, 46(1), 119-129.

Wichayadecha, W. (2015). Development of Thailand to be Rice Seed Trade Hub in Asean. Individual Study. Devawongse Varopakarn Institute of Foreign Affairs, Ministry of Foreign Affairs. (in Thai).