แบบแผนการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนโปรแลคตินและเอสตราไดโอลในไก่พื้นเมือง ที่แสดงพฤติกรรมการฟักไข่ที่ยืดเยื้อ
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแบบแผนการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนโปรแลคติน (prolactin; PRL) และ เอสตราไดโอล (estradiol; E2) ในไก่พื้นเมืองพันธุ์ประดู่หางดำเพศเมียที่แสดงพฤติกรรมการฟักไข่ที่ยืดเยื้อ โดยใช้ไก่ทดลองเพศเมีย 18 ตัว เพศผู้ 2 ตัว เลี้ยงในโรงเรือนแบบปล่อยพื้น ภายใต้ช่วงแสงธรรมชาติ แบ่งการทดลองเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มละ 10 ตัว (เพศเมีย 9: เพศผู้ 1) กลุ่มที่ 1 ปล่อยให้ไก่วางไข่และฟักไข่ตามธรรมชาติ เมื่อไก่ฟักไข่จนถึงวันที่ 15 ของการฟักไข่ นำไข่ชุดเดิมออกและแทนที่ด้วยไข่ชุดใหม่จำนวน 10 ฟอง เพื่อให้ไก่ฟักไข่ต่อไปจนกว่าไก่จะหยุดฟักไข่และทิ้งรัง (ES) กลุ่มที่ 2 ปล่อยให้ไก่วางไข่และฟักไข่ตามธรรมชาติ จนกระทั่งลูกไก่ฟักออกจากไข่ แยกลูกไก่ออกและนำไข่ชุดใหม่จำนวน 10 ฟอง เข้าไปแทนที่ลูกไก่ ให้แม่ไก่ฟักไข่ต่อไป จนกระทั่งลูกไก่ชุดใหม่ฟักออกมา แล้วนำลูกไก่ออกและแทนที่ด้วยไข่ชุดใหม่ จนกว่าแม่ไก่จะเลิกฟักไข่และทิ้งรังไป (CS) วิเคราะห์ระดับฮอร์โมน PRL และ E2 ในพลาสมา โดยใช้วิธี enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) ผลการศึกษาพบว่าไก่พื้นเมืองกลุ่ม CS แสดงพฤติกรรมการฟักไข่ที่ยืดเยื้อ (65.8 ± 6.50 วัน) มากกว่าไก่พื้นเมืองกลุ่ม ES (51.6 ± 4.39 วัน) แต่ไม่แตกต่างกันทางสถิติ (P>0.05) ส่วนระดับ PRL ของไก่กลุ่ม ES เพิ่มขึ้นในระยะฟักไข่ (364.38 ± 45.26 ng/ml) และลดลงอย่างต่อเนื่อง ตามระยะเวลาในการฟักไข่ที่ยืดเยื้อ และลดต่ำลงเท่ากับช่วงที่แม่ไก่ไม่ให้ไข่ (23.50 ± 8.7 ng/ml) ก่อนแม่ไก่ทิ้งรังไป (P<0.05) ส่วน E2 พบว่ามีระดับสูงสุดในช่วงที่ไก่กำลังออกไข่ เริ่มลดลงเมื่อไก่ฟักไข่ และมีระดับคงที่ไปตลอดช่วงเวลาที่ไก่ฟักไข่ยืดเยื้อ (P<0.05) ในไก่กลุ่ม CS ระดับ PRL เพิ่มสูงขึ้นในระยะฟักไข่และลดลงอย่างรวดเร็วในวันที่ 21 ของการฟักไข่ หรือวันที่ลูกไก่ฟักออก และเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วเมื่อแยกลูกไก่ออกไปและแทนที่ด้วยไข่ฟองใหม่ และมีแนวโน้มลดลงตามวงรอบการฟักไข่ที่เพิ่มขึ้น (P>0.05) แต่ไม่พบการเปลี่ยนแปลงของระดับ E2 ในแต่ละวงรอบของการฟักไข่ (P>0.05)
Article Details
References
จันทร์พร เจ้าทรัพย์ และ กันยา ตันติวิสุทธิกุล. 2549. คุณภาพซาก สี และส่วนประกอบของเคมีของเนื้อไก่พื้นเมืองสายพันธุ์พม่า ไก่กระทงและพื้นเมืองสายพันธุ์ไทย. หน้า 400-406. ใน: รายงานการประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 44 วันที่ 30 มกราคม - 2 กุมภาพันธ์ 2549, กรุงเทพฯ.
รัตนา โชติสังกาศ สุภาพร อิสริโยดม และ นิรัตน์ กองรัตนานันท์. 2537. ระดับสเตอรอยด์ฮอร์โมนพื้นฐาน และพัฒนาการของอวัยวะสืบพันธุ์ของไก่พื้นเมืองและไก่ไข่ลูกผสมทางการค้าในสภาวะการให้ผลผลิตไข่ที่แตกต่างกัน. วิทยาสารเกษตรศาสตร์ สาขาวิทยาศาสตร์ 28(2): 200-209.
วรพล เองวานิช และ สุจินต์ สิมารักษ์. 2546. เปรียบเทียบความสามารถในการทนความร้อนระหว่างไก่พื้นเมืองและไก่กระทงภายใต้สภาวะเครียดเนื่องจากความร้อนเป็นเวลานาน. สัตวแพทยสาร 54: 39-48.
ศันสนีย์ กระจ่างโฉม สุดารัตน์ อุทธารัตน์ ณัฐสิทธิ์ ศรีนุรักษ์ และ อุบลรัตน์ หยาใส่. 2559. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับแรงจูงใจของทายาทเกษตรกรในการสานต่ออาชีพเกษตรในอาเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่. วารสารเกษตร 32(1): 29-38.
สุชน ตั้งทวีวิพัฒน์ บุญล้อม ชีวะอิสระกุล กัญญา ปัญญาชาติรักษ์ สิริน ชะเอมเทศ สมควร ปัญญาวีร์ ผ่านฟ้า ณ เชียงใหม่ แสงธิฌา แสงดาวเรือง และ เบญจวรรณ ศิริศรีสวัสดิ์. 2547. การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตไก่พื้นเมือง: ระบบการผลิตในเชิงการค้า. รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย, กรุงเทพฯ. 247 หน้า.
อรอนงค์ เลี้ยวธารากุล ชาตรี ประทุม และ อำนวย เลี้ยวธารากุล. 2547. การเพิ่มจำนวนตับไข่ของแม่ไก่และการลดอัตราการตายของลูกไก่พื้นเมือง. รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย, กรุงเทพฯ. 103 หน้า.
อินทร์ ศาลางาม นรินทร บุญพราหมณ์ รักเกียรติ แสนประเสริฐ ปิยะศักดิ์ สุวรรณี และ กนกวรรณ มะโนรมย์. 2549. วิธีการเพิ่มจำนวนลูกไก่พื้นเมืองสำหรับเกษตรกรและรูปแบบการหลั่งฮอร์โมน Progesterone, Prolactin, LH และ Estrogen ในวงรอบการสืบพันธุ์ของแม่ไก่พื้นเมือง. รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย, กรุงเทพฯ. 92 หน้า.
Aengwanich, W. 2007. Comparative ability to tolerate heat between thai indigenous chickens, thai indigenous chickens crossbred and broilers by using heterophil/lymphocyte ratio. Pakistan Journal of Biological Sciences 10(11): 1840-1844.
Arnold, A.P. 2002. Concepts of genetic and hormonal induction of vertebrate sexual differentiation in the twentieth century, with special reference to the brain. pp. 105-135. In: D.W. Pfaff, A. Arnold, A. Etgen, S. Fahrbach and R. Rubin (eds.). Hormones, Brain, and Behavior. Academic Press, New York.
Bedecarrats, G., D. Guemene and M.A. Richard-Yris. 1997. Effects of environmental and social factors on incubation behavior, endocrinological parameters, and production traits in turkey hens (Meleagris gallopavo). Poultry Science 76(9): 1307-1314.
Boos, M., C. Zimmer, A. Carriere, J. P. Robin and O. Petit. 2007. Post-hatching parental care behaviour and hormonal status in a precocial bird. Behavioural Processes 76(3): 206-214.
Chaiyachet, O-A., D. Chokchaloemwong, N. Prakobsaeng, N. Sartsoongnoen, S. Kosonsiriluk, I. Rozenboim, M.E. El Halawani, T.E. Porter and Y. Chaiseha. 2013. Neuroendocrine regulation of rearing behavior in the native Thai hen. Acta Histochemica 115(3): 209-218.
Christians, J.K. and T.D. Williams. 1999. Effects of exogenous 17β-estradiol on the reproductive physiology and reproductive performance of European starlings (Sturnus vulgaris). The Journal of Experimental Biology 202: 2679-2685.
Criscuolo, F., O. Chastel, G.W. Gabrielsen, A. Lacroix and Y. Le Maho. 2002. Factors affecting plasma concentrations of prolactin in the common eider, Somateria mollissima. General and Comparative Endocrinology 125(3): 399-409.
El Halawani, M.E. and I. Rozenboim. 1993. The ontogeny and control of incubation behavior in turkeys. Poultry Science 72(5): 906-911.
El Halawani, M.E., W.H. Burke and P.T. Dennison. 1980. Effect of nest-deprivation on serum prolactin level in nesting female turkeys. Biology of Reproduction 23(1): 118-123.
El Halawani, M.E., S.C. Fehrer, B.M. Hargis and T.E. Porter. 1988. Incubation behavior in the domestic turkey: Physiological correlates. CRC Critical Reviews in Poultry Biology 1: 285-314.
Groothuis, T.G. and H. Schwabl. 2008. Hormone-mediated maternal effects in birds: Mechanisms matter but what do we know of them? Philosophical transactions of the Royal Society of London. Series B, Biological Sciences 363(1497):1647-1661.
Hernandez, F., J.A. Arredondo, F. Hernandez, F.C. Bryant and L.A. Brennan. 2006. Abnormal eggs and incubation behavior in Northern Bobwhite. The Wilson Journal of Ornithology 118(1): 114-116.
Holcomb, L.C. 1970. Prolonged incubation behaviour of Red-Winged Blackbirds incubating several egg sizes. Behaviour 36(1/2): 74-83.
Holcomb, L.C. 1979. Response to foster nestlings by Red-Winged Blackbirds at different reproductive stages. The Wilson Bulletin 91(3): 434-440.
Jaturasitha, S., T. Srikanchai, M. Kreuzer and M. Wicke. 2008. Differences in carcass and meat characteristics between chicken indigenous to Northern Thailand (black-boned and Thai native) and imported extensive breeds (Bresse and Rhode Island Red). Poultry Science 87(1): 160-169.
Kang, W.J., J.S. Yun, D.S. Seo, K.C. Hong and Y. Ko. 2001. Relationship among egg productivity, steroid hormones (progesterone and estradiol) and ovary in Korean Ogol chicken. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences 14(7): 922-928.
Kosonsiriluk, S., N. Sartsoongnoen, O-A. Chaiyachet, N. Prakobsaeng, T. Songserm, I. Rozenboim, M.E. El Halawani and Y. Chaiseha. 2008. Vasoactive intestinal peptide and its role in continuous and seasonal reproduction in birds. General and Comparative Endocrinology 159(1): 88-97.
Kuwayama, T., K. Shimada, N. Saito, T. Ohkubo, K. Sato, M. Wada and K. Ichinoe. 1992. Effects of removal of chicks from hens on concentrations of prolactin, luteinizing hormone and oestradiol in plasma of brooding Gifujidori hens. Journal of Reproduction and Fertility 95(2): 617-622.
Leboucher, G., M.A. Richard-Yris, D. Guemene and A. Chadwick. 1993. Respective effects of chicks and nest on behavior and hormonal concentrations of incubating domestic hens. Physiology & Behavior 54(1): 135-140.
Leboucher, G., M.A. Richard-Yris, J. Williams and A. Chadwick. 1990. Incubation and maternal behaviour in domestic hens: Influence of the presence of chicks on circulating luteinizing hormone, prolactin and oestradiol and on behaviour. British Poultry Science 31(4): 851-862.
Martin, T.E. 2002. A new view for avian life history evolution tested on an incubation paradox. Proceedings of the Royal Society B 269(1488): 309-316.
Miller, D.A., J.B. Grand, T.F. Fondell and R.M. Anthony. 2007. Optimizing nest survival and female survival: Consequences of nest site selection for Canada geese. Condor 109(4): 769-780.
Mobarkey, N., N. Avital, R. Heiblum and I. Rozenboim. 2010. The role of retinal and extra-retinal photostimulation in reproductive activity in broiler breeder hens. Domestic Animal Endocrinology 38(4): 235-243.
Palmer, S.S. and J.M. Bahr. 1992. Follicle stimulating hormone increases serum oestradiol-17 beta concentrations, number of growing follicles and yolk deposition in ageing hens (Gallus gallus domesticus) with decreased egg production. British Poultry Science 33(2): 403-414.
Prakobsaeng, N., N. Sartsoongnoen, S. Kosonsiriluk, O-A. Chaiyachet, D. Chokchaloemwong, I. Rozenboim, M.E. El Halawani, T.E. Porter and Y. Chaiseha. 2011. Changes in vasoactive intestinal peptide and tyrosine hydroxylase immunoreactivity in the brain of nest-deprived native Thai hen. General and Comparative Endocrinology 171(2): 189-196.
Proudman, J.A. and H. Opel. 1981. Turkey prolactin: Validation of a radioimmunoassay and measurement of changes associated with broodiness. Biology of Reproduction 25(3): 573-580.
Reid, J.M., P. Monaghan and R.G. Nager. 2002. Incubation and the costs of reproduction. pp. 314-325. In: D.C. Deeming (ed.). Avian Incubation: Behaviour, Environment, and Evolution. Oxford University Press, Oxford.
Richard-Yris, M.A., A. Chadwick, D. Guemene, H. Grillou-Schuelke and G. Leboucher. 1995. Influence of the presence of chicks on the ability to resume incubation behavior in domestic hens (Gallus domesticus). Hormones and Behavior 29(4): 425-441.
Rozenboim, I., C. Tabibzadeh, J.L. Silsby and M.E. El Halawani. 1993. Effect of ovine prolactin administration on hypothalamic vasoactive intestinal peptide (VIP), gonadotropin releasing hormone I and II content, and anterior pituitary VIP receptors in laying turkey hens. Biology of Reproduction 48(6): 1246-1250.
Sharp, P.J., A. Dawson and R.W. Lea. 1998. Control of luteinizing hormone and prolactin secretion in birds. Comparative Biochemistry and Physiology. Part C Pharmacology Toxicology & Endocrinology 119(3): 275-282.
Sharp, P.J., M.C. Macnamee, R.J. Sterling, R.W. Lea, and H.C. Pedersen. 1988. Relationships between prolactin, LH and broody behavior in bantam hens. The Journal of Endocrinology 118(2): 279-286.
Skutch, A.F. 1962. The constancy of incubation. The Wilson Bulletin 74(2): 115-151.
Sockman, K.W. and H. Schwabl. 1999. Daily estradiol and progesterone levels relative to laying and onset of incubation in Canaries. General and Comparative Endocrinology 114(2): 257–268.
SPSS Inc. 2005. SPSS Base 14.0 Users Guide. SPSS Inc., Chicago, Illinois.
Visser, M.E. and C.M. Lessells. 2001. The costs of egg production and incubation in Great Tits (Parus major). Proceedings of the Royal Society B 268(1473): 1271-1277.
Wallace, R.A. 1985. Vitellogenesis and oocyte growth in nonmammalian vertebrates. pp. 127-177. In: L.W. Browder (ed). Developmental Biology. Plenum Press, New York.
Wattanachant, S., S. Benjakul and D.A. Ledward. 2004. Composition, color, and texture of Thai indigenous and broiler chicken muscles. Poultry Science 83(1): 123-128.
Weidinger, K. 2002. Interactive effects of concealment, parental behaviour and predators on the survival of open passerine nests. Journal of Animal Ecology 71(3): 424-437.
Zadworny, D., K. Shimada, H. Ishida, C. Sumi and K. Sato. 1988. Changes in plasma levels of prolactin and estradiol, nutrient intake, and time spent nesting during the incubation phase of broodiness in the Chabo hen (Japanese bantam). General and Comparative Endocrinology 71(3): 406-412.