ผลของการชะลอระยะเวลาตัดแต่งกิ่งต่อระยะเก็บเกี่ยวมะม่วงแก้วในภาคเหนือตอนบน

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มุ่งที่จะเพิ่มมูลค่าผลผลิตมะม่วงแก้ว ภายใต้สภาพที่ดอนอาศัยน้ำฝน ในเขตภาคเหนือตอนบนจึงกำหนดการทดลองที่มีวัตถุประสงค์เพื่อหาผลของการตัดแต่งกิ่งในช่วงระยะเวลาแตกต่างกัน ต่อการยืดระยะการสร้างดอกและอายุเก็บเกี่ยวผลผลิต วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ มี 6 สิ่งทดลอง คือ การตัดแต่งกิ่งต้นมะม่วงเดือนมิถุนายน กรกฎาคม สิงหาคม กันยายน ตุลาคมและกลุ่มควบคุม (ไม่ตัดแต่งกิ่ง) ทดลองระหว่างเดือนมิถุนายน 2544-มิถุนายน 2545 กับต้นมะม่วงแก้วต่อกิ่งบนต้นตอตลับนาก อายุ 12 ปี จำนวน 4 ซ้ำ บนพื้นที่เกษตรกร ในเขตปฏิรูปที่ดิน เพื่อเกษตรกรรมโครงการป่าจอมทอง กิ่ง อ.ดอยหล่อ จ.เชียงใหม่ โดยให้ 1 ต้นเป็น 1 ซ้ำ ผลการทดลองพบว่า การชะลอระยะเวลาตัดแต่งกิ่งไม่มีผลต่อจำนวนชุดใบใหม่ ระยะการพัฒนาของดอก ขนาดช่อดอก เปอร์เซ็นต์ดอกสมบูรณ์เพศ และอายุเก็บเกี่ยวผลผลิต แต่มีผลต่อปริมาณผลผลิตและการร่วงของผล โดยต้นมะม่วงที่ตัดแต่งกิ่งเดือนมิถุนายนและกรกฎาคมให้ผลผลิตสูงสุด (201.9 และ 249.6 กิโลกรัมต่อต้น) ขณะที่ต้นที่ตัดแต่งกิ่งเดือนตุลาคมให้ผลผลิตน้อยที่สุด (37.6 กิโลกรัมต่อต้น) นอกจากนี้การร่วงของผลยังพบปริมาณสูงสุดจากต้นที่ตัดแต่งเดือนตุลาคม (89.4%) จากการทดลองชะลอระยะเวลาการตัดแต่งกิ่งมะม่วงแก้วบนที่ดอนอาศัยน้ำฝน ส่งผลให้ผลผลิตลดปริมาณลง โดยไม่มีผลต่อการยืดระยะการสร้างดอกและอายุเก็บเกี่ยวผลผลิต