การตอบสนองของรากต่อการใส่ปุ๋ยไนโตรเจนและปริมาณน้ำที่ได้รับในข้าวขาวดอกมะลิ 105

Main Article Content

นิวัฒน์ นภีรงค์
สมบัติ รุจาคม

บทคัดย่อ

ผลของปุ๋ยไนโตรเจนอัตราต่างๆ และปริมาณน้ำที่ได้รับต่อการเจริญเติบโตของราก และผลผลิตข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 ได้ทำการศึกษาภายใต้สภาพนาน้ำฝนและนาชลประทาน ที่ศูนย์วิจัยข้าวพิษณุโลกในฤดูนาปี 2536-2537 โดยพันธุ์ข้าว 2-4 พันธุ์/สายพันธุ์ และปุ๋ย 4 อัตรา คือ 0, 6,12,18 กก N/ไร่  ได้รับการทดสอบในแผนการทดลองแบบ RCB (ปี 2536) และ 2x4 Facorial in RCB (ปี 2537) จำนวน 4 ซ้ำ ผลการทดสอบพบว่า ประมาณ 80% ของจำนวนรากทั้งหมดเจริญเติบโตอยู่ในชั้นดินบนที่ช่วงระดับความลึก 0-10 ซม. การเจริญเติบโตของรากตอบสนองต่อปุ๋ยไนโตรเจนแตกต่างกันเฉพาะที่ใส่และไม่ใส่ปุ๋ยเท่านั้น ความหนาแน่นของรากข้าวลดลงตามการเปลี่ยนแปลงจากสภาพพื้นที่ที่มีปริมาณน้ำจำนวนจำกัด ไปถึงสภาพพื้นที่มีน้ำอุดมสมบูรณ์ และจากสภาพเนื้อดินร่วนปนทราย ถึงสภาพเนื้อดินเหนียวพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 สามารถผลิตรากข้าวได้หนาแน่นกว่า และมีอัตราส่วนระหว่างรากต่อลำต้นสูงกว่าพันธุ์อื่น อย่างไรก็ตามสายพันธุ์ IR7514-PMI-5-B-1-2 ซึ่งเป็นข้าวต้นเตี้ย และทนทานต่อสภาพแห้งแล้ง มีแนวโน้มให้ผลผลิตสูงสุดเมื่อได้รับปุ๋ยไนโตรเจนทั้งสภาพนาน้ำฝนและนาชลประทาน

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Berge, H.F., M. Ten, T.M. Thiyagarajan, B. Mishra, K.S. Rao and R.N.Dash. 994. Root growth and nitrogen uptake in rice: concepts of modeling, pp. 11-27. In Kirk. G.J.D. ed (1994). Rice Roots: Nutrient and Water Use. Int. Rice Res. Inst. Los Banos. Laguna, Philippines.
Brouwer. R. 1962. Distribution of dry matter in the plant. Neth. J. Agric. Sci. 10: 361-376
Cruz, R.T., J.C.O'Toole, M. Dingkuhn, E.B. Yambao, M. Thangaraj and S.K. De Datta. 1986. Shoot and root responses to water deficits in rainfed lowland rice. Aus. J. Plant Physiol. 13: 567-575.
De Datta S.K., R.J. Buresh, M.K. Samson and Wang Kai-Rong. 1988. Nitrogen use efficiency and N- 15 balance in broadcast seeded flooded and transplanted rice. Soil Sci. Soc. Am. J. 52: 849-855.
Nabheerong N. 1993. Root growth and nutrient uptake of rice as affected by planting methods and green manures. Kasetsart J. (Nat. Sci.) 27 (3): 358-368.
Sharma. P.K., G. Pantuwan, K, T. Ingram and S.K. De Datta. 1994. Rainfed lowland rice roots: soil and hydrological effects. Pp. 55-66. In Kirk G.J.G. ed (1994) Rice Roots: Nutrient and Water Use. Int Rice Res. Inst. Los Banos, Laguna, Philippines
Wilson, J.B. 1988. A review of evidence on the control shoot-root ratio, in relation to models, Ann. Bot 61: 433-449.