การตอบสนองของพันธุ์ข้าวต่อการเข้าทำลายของหนอนห่อใบข้าว

Main Article Content

รุ่งนภา วงษ์สกุล
วิภา หอมหวล
วีรเทพ พงษ์ประเสริฐ
เยาวลักษณ์ จันทร์บาง
จิราพร กุลสาริน
คณิตา เกิดสุข

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ของการวิจัยนี้ คือ การตอบสนองของพันธุ์ข้าวที่นิยมปลูกในเขตภาคเหนือตอนล่าง และความสัมพันธ์กับลักษณะสำคัญประจำพันธุ์ต่อการเข้าทำลายของหนอนห่อใบข้าว โดยปลูกข้าวพันธุ์พิษณุโลก 2, กข29, กข31, กข41, กข43, กข49, กข61 และ กข71 ในกระบะปูนซีเมนต์ที่คลุมด้วยมุ้งตาข่ายภายใต้สภาพโรงเรือน เมื่ออายุข้าว 30 วัน ปล่อยผีเสื้อหนอนห่อใบข้าวในมุ้งตาข่าย ทำการบันทึกจำนวนตัวหนอนห่อใบข้าว จำนวนใบข้าวที่เสียหาย ทุกสัปดาห์เป็นระยะเวลา 5 สัปดาห์ และบันทึกลักษณะประจำของพันธุ์ข้าวทดสอบ ผลการศึกษาพบว่า พันธุ์ข้าว กข43, กข 61 และ กข41 มีจำนวนหนอนห่อใบข้าวลงทำลายเฉลี่ยต่อต้นน้อยที่สุด 0.09, 0.10 และ 0.11 ตัวต่อต้น ตามลำดับ และเป็นพันธุ์ที่พบความเสียหายน้อยที่สุด เช่นกัน คือ เฉลี่ย 13.2, 14.7 และ 14.0 ใบต่อต้น ตามลำดับ ผลการเปรียบเทียบความสัมพันธ์ของจำนวนแมลงที่ลงทำลาย และจำนวนใบที่เสียหายกับลักษณะสำคัญประจำพันธุ์ของข้าวพันธุ์ทดสอบ พบว่า จำนวนหนอนที่พบต่อต้นเฉลี่ยตลอดฤดูปลูกมีความสัมพันธ์เชิงบวกสูงสุดกับความสามารถในการแตกกอ (tillering ability) ร้อยละ 66 และมีความสัมพันธ์เชิงลบสูงสุดกับลักษณะของรวง (panicle type) ร้อยละ 61 ในขณะที่อัตราความเสียหายของใบข้าวเฉลี่ยตลอดฤดูปลูกมีความสัมพันธ์เชิงบวกสูงสุดกับมุมของยอดแผ่นใบ (leaf angle) สีกลีบรองดอก (sterile lemma color) และปริมาณอะไมโลส (amylose content of the grain) ในเมล็ดข้าว ร้อยละ 96, 96 และ 92 ตามลำดับ และมีความสัมพันธ์เชิงลบสูงสุดกับกลิ่นหอม (scent) ร้อยละ 96

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Appala Raju, K., P.V. Krishnayya, D.V. Sai Ram Kumar, B. Krishnaveni and V. Manoj Kumar. 2018. Correlation studies and multiple linear regression analysis of rice leaf folder, Cnaphalocrocis medinalis (Guenee) incidence with morphological characters of leaves of the rice varieties. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry 7(3): 2516-2521.

Bureau of Rice Research and Development. 2010. Rice Insect Pests and Natural Enemies: Assessment and Diagnosis. Bureau of Rice Research and Development, Rice Department, Bangkok. 78 p. (in Thai)

Chiengwattana, N. 2003. Integrated control of rice leaffolder in lower northern region. Phitsanulok Rice Research Center, Phitsanulok. 59 p. (in Thai)

Chimpaka, S. and W. Pongprasert. 2005. Factors affecting farmers pesticide use for controlling rice pests in Taphan Hin district, Phichit province. Naresuan Agriculture Journal 8(1): 77-94. (in Thai)

Dakshayani, K., J.S. Bentur and M.B. Kalode. 1993. Nature of resistance in rice varieties against leaffolder Cnaphalocrocis medinalis (Guenee). International Journal of Tropical Insect Science 14(1): 107-114.

Dale, D. 1994. Insect pests of the rice plant their biology and ecology. pp. 363-485. In: E.A. Heinrichs. (ed.). Biology and Management of Rice Insects. Wiley Eastern Limited & New Age International Limited, New Delhi.

Dhaliwal, G.S., H.N. Shahi, P.S. Gill and M.S. Maskina. 1979. Field reaction of rice varieties to leaf folder at various nitrogen levels. International Rice Research Newsletter 4(3): 7.

Fraenkel, G. and F. Fallil. 1981. The spinning (stitching) behaviour of the rice leaffolder, Cnaphalocrocis medinalis. Entomologia Experimentalis et Applicata 29(2): 138-146.

Gangwar, R.K. 2015. Life cycle and abundance of rice leaf folder, Cnaphalocrocis medinalis (Guenee) - A review. Journal of Natural Sciences Research 5(15): 103-105.

Hanifa, A.M. and T.R. Subramanian. 1973. Association of leaf roller resistance with certain plant characters in rice. Madras Agricultural Journal 60(9): 1805.

International Rice Research Institute. 2013. Standard Evaluation System for Rice (SES). 5th ed. International Rice Research Institute, Los Banos. 57 p.

Islam, Z. and A.N.M.R. Karim. 1997. Leaf folding behaviour of Cnaphalocrocis medinalis (Guenee) and Marasmia patnalis Bradley, and the influence of rice leaf morphology on damage incidence. Crop Protection 16(3): 215-220.

Khan, Z.R., B.P. Rueda and P. Caballero. 1989. Behavioral and physiological responses of rice leaf folder, Cnaphalocrocis medinalis to selected wild rices. Entomologia Experimentalis et Applicata 52(1): 7-13.

Kumar, I. and G.S. Khush. 1986. Genetics of amylose content in rice (Oryza sativa L.). Journal of Genetics 65(1-2): 1-11.

Kushwaha, K.S. and R. Singh. 1984. Leaf folder outbreak in Haryana, India. International Rice Research Newsletter 9(6): 20.

Lawanprasert, A., S. Thongdeetare and B. Nicharatana. 2004. Damage and rice loss by leaf folder infestation at different age. pp. 677-732. In: Research Report 2001-2003. Pathumthani Rice Research Center, PathumThani. (in Thai)

Majumder, N.D., K.A. Pathak and D.N. Borthakur. 1984. Reaction of rice genotypes to leaf folder Cnaphalocrocis medinalis (Guenee). Oryza 21(4): 205-208.

Murugesan, S. and S. Chelliah. 1987. Yield losses and economic injury by rice leaf folder. Indian Journal of Agricultural Science 56: 282-285.

Nirala, Y.S., C.M. Sahu, S.K. Ghirtlahre, K.L. Painkra and G. Chandrakar. 2015. Studies on the seasonal incidence of leaf folder, Cnaphalocrocis medinalis Guenee in midland SRI and normal transplanted rice ecosystem. International Journal of Tropical Agriculture 33(2): 547-551.

Padmavathi, C., G. Katti, A.P. Padmakumari, S.R. Voleti and L.V. Subba Rao. 2013. The effect of leaffolder Cnaphalocrocis medinalis (Guenee) (Lepidoptera: Pyralidae) injury on the plant physiology and yield loss in rice. Journal of Applied Entomology 137(4): 249-256.

Punithavalli, M., N.M. Muthukrishnan and M. Balaji. Rajkumar. 2013. Influence of rice genotypes on folding and spinning behaviour of leaffolder (Cnaphalocrocis medinalis) and its interaction with leaf damage. Rice Science 20(6): 442-450.

Rehman, A., M. Saleem, M. Ramzan and M. Akram, 2005. Some bio-ecological studies on leaf folder: A major pest of rice in Pakistan. pp. 262-274. In: Proceedings of the International Seminar on Rice Crop. Rice Research Institute, Kala Shah Kaku.

Ruay-aree, S. 2001. Learning Management of Rice Pest by Integrated Method. The Agricultural Cooperative Federation of Thailand Limited, Bangkok. 262 p. (in Thai)

Saxena, R.C. and Z.R. Khan. 1991. Electronic recording of feeding behavior of Cnaphalocrocis medinalis (Lepidoptera: Pyralidae) on resistant and susceptible rice cultivars. Annals of the Entomological Society of America 84(3): 316-318.

Senthil Nathan, S., P.G. Chung and K. Murugan. 2004. Effect of botanical insecticides and bacterial toxins on the gut enzyme of the rice leaffolder Cnaphalocrocis medinalis. Phytoparasitica 32(5): 433-443.