พลวัตประชากรของแมลงหล่า <I> Scotinophara coarctata </I> (Fabricius) และการควบคุมด้วยสารฆ่าแมลง
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์การวิจัยคือ เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงประชากรของแมลงหล่า ความสัมพันธ์กับปัจจัยทางกายภาพ และประสิทธิภาพสารฆ่าแมลงในการควบคุม ดำเนินการที่ศูนย์วิจัยข้าวพิษณุโลก ระหว่างเดือน พฤษภาคม พ.ศ. 2560 - เมษายน พ.ศ. 2561 พบว่า การสุ่มนับโดยตรงจากกอข้าวทุกกอข้าวในหน่วยสุ่ม ไม่พบประชากรแมลงหล่าในทุกครั้งที่ทำการสำรวจ ในขณะที่การสุ่มสำรวจด้วยดักแสงไฟพบการเปลี่ยนแปลงประชากรแมลงหล่าอย่างต่อเนื่อง โดยพบจำนวนเฉลี่ยต่อสัปดาห์มากที่สุดในเดือนธันวาคม 1,666.14 ตัวต่อกับดัก และน้อยที่สุดในเดือนกันยายน 0.29 ตัวต่อกับดัก ปัจจัยกายภาพคือความชื้นสัมพัทธ์ ระดับอุณหภูมิสูงและต่ำ และปริมาณน้ำฝน มีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงประชากรของแมลงหล่าที่จับได้จากกับดักแสงไฟน้อยมาก เพียงร้อยละ 0.17, 2.05, 4.79 และ 1.63 ตามลำดับ (R2 = 0.0017, 0.0205, 0.0479, 0.0163) การศึกษาการควบคุมแมลงหล่าด้วยสารฆ่าแมลง 9 ชนิด คือ คาร์โบซัลแฟน, โคลไทอะนิดิน, อิทิโพรล์, อีโทเฟนพรอกซ์, แลมบ์ดา ไซฮาโลทริน, โพรฟีโนฟอส, เบนฟูราคาร์บ, โพรไทโอฟอส และไตรอะโซฟอส พบว่า สารฆ่าแมลงคาร์โบซัลแฟน และโคลไทอะนิดิน มีประสิทธิภาพในการควบคุมแมลงหล่ารวดเร็วที่สุดที่ 1 ชั่วโมงหลังพ่นสาร และให้ผลควบคุมร้อยละ 100 ที่ 6 ชั่วโมงหลังพ่นสโดยมีค่า LT50 ที่ 0.695 และ 0.766 ชั่วโมงตามลำดับ
Article Details
References
Anandhi, P. and M.A.K. Pillai. 2006. Ovicidal activity of some insecticides against Scotinophara coarctata (Fab.) (Hemiptera: Pentatomidae) on rice. Journal of Entomological Research 30(1): 65-66.
Brown, S.A., J.A. Davis and A.R. Richter. 2012. Efficacy of foliar insecticides on eggs of Nezara viridula (Hemiptera: Pentatomidae). Florida Entomologist 95(4): 1182-1186.
Bureau of Rice Research and Development. 2010. Rice Insect Pests and Natural Enemies: Assessment and Diagnosis. Bureau of Rice Research and Development, Rice Department, Bangkok. 78 p. (in Thai)
Cherry, R., C. Odero, M. Karounos and J. Fernandez. 2018. Insecticidal control for the rice stink bug (Hemiptera: Pentatomidae) complex found in Florida rice. Journal of Entomological Science 53(3): 372-378.
Chimpaga, S. and W. Pongprasert. 2005. Factors affecting the use of chemical pesticides by farmers, Taphanhin, Phichit. Naresuan Agricultural Journal 8(1): 77-94. (in Thai)
Cuaterno, W.R. 2007. Current status of rice black bug and its management in the Philippines. pp. 653-660. In: R. C. Joshi, A.T. Barrion and L. S. Sebastian (eds.). Rice Black Bugs: Taxonomy, Ecology, and Management of Invasive Species. Philippine Rice Research Institute, Maligaya.
Division of Rice Research and Development. 2011. Insect - Animal Pests and Their Control. Rice Department, Bangkok. 65 p. (in Thai)
Fakkam, W., W. Pongprasert, S. Buranapanichpan, P. Sinchayakul and W. Sorapongpisal. 2018. Effect of ecological engineering system on diversity of insects and spiders in rice paddy field. Journal of Agriculture 34(2): 235-243. (in Thai)
Ferrer, E.R. and B.M. Shepard. 1987. Sampling malayan black bugs (Heteroptera: Pentatomidae) in rice. Environmental Entomology 16(1): 259-263.
Gupta, K. and A. Kumar. 2017. Field efficacy of certain insecticides against rice gundhi bug (Leptocorisa acuta (Thunberg)) under agro-climatic condition of Allahabad, India. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences 6(8): 343-345.
Hendarsih-Suharto, T. Suryana and S.E. Baehaki. 2007. Rice black bug: a potential rice insect pest in Indonesia. pp. 539-546. In: R.C. Joshi. A.T. Barrion and L.S. Sebastian (eds.). Rice Black Bugs: Taxonomy, Ecology, and Management of Invasive Species. Philippine Rice Research Institute, Maligaya.
International Rice Research Institute. 2017. Rice black bug. (Online). Available: http://www.knowledgebank.irri.org/index.php?option=com_zoo&task=item&item_id=926&Itemid=757 (May 6, 2007).
Janlapha, W., S. Prakobboon, W. Sriratnasak, J. Chaiwong, C. Chalermpolyotin and O. Khamtanod. 2017. Relationship between the brown planthopper population caught in light traps to develop outbreak warning system in Nakhon Nayok rice cultivation area. Thai Rice Research Journal 8(1): 52-65. (in Thai)
Kay, I.R., J.D. Brown and R.J. Mayer. 1993. Insecticidal control of Eysarcoris trimaculatus (Distant) (Heteroptera: Pentatomidae) and Leptocorisa acuta (Thunberg) (Heteroptera: Alydidae) on rice in north Queensland, Australia. Crop Protection 12(4): 310-314.
Murthy, K.S.R.K. 2007. Chemical control of rice black bug Scotinophara coarctata. pp. 435-456. In: R.C. Joshi. A.T. Barrion and L.S. Sebastian (eds.). Rice Black Bugs: Taxonomy, Ecology and Management of Invasive Species. Philippine Rice Research Institute, Maligaya.
Office of Agricultural Economics. 2016. Agricultural statistics of Thailand 2016. Office of Agricultural Economics, Bangkok. 232 p. (in Thai)
Pathak, M.D. and Z.R. Khan.1994. Insect Pests of Rice. International Rice Research Institute, Manila. 89 p.
Patirupanusara, T. and P. Patirupanusara. 2012. Rice Pests and Natural Enemies in the Lower Northern and Upper Central Thailand. Bureau of Rice Research and Development, Rice Department, Bangkok. 303 p. (in Thai)
Piyaphongkul, J., S. Arunmit, O. Bo-kaew and W. Sriratanasak. 2018. Effects of temperature and photoperiod on reproduction of the rice black bug, Scotinophara coarctata (Fabricius). Journal of Food Health and Bioenvironmental Science 11(3): 25-31.
Plant Protection Research and Development Office. 2010. Introduction to Control Insect and Animal Pests 2010. Plant Protection Research and Development Office, Department of Agriculture, Bangkok. 303 p. (in Thai)
Promotion and Soil-Fertilizer Management Division. (2015). Outbreak of rice black bug. (Online). Available: http://www.agriqua. doae.go.th/forecast/week/week50/05_111150/rice%20black%20bug05_111150.html (May 10, 2007).
Rattanapun, W. 2014. Population dynamic of rice bug, Leptocoriza oratorius (Hemiptera: Alydidae) in the paddy field. Khon Kaen Agriculture Journal 42(Suppl. 1): 518-523. (in Thai)
Reissig, W.H., E.A. Heinrichs, J.A. Litsinger, K. Moody, L. Fiedler, T.W. Mew and A.T. Barrion. 1986. Illustrated Guide to Integrated Pest Management in Rice in Tropical Asia. International Rice Research Institute (IRRI), Los Baños. 410 p.
Rillo, G.S. 2010. Rice black bug (RBB). Philippine Rice Research Institute, Maligaya. 3 p.
Ruay-aree, S. 2001. Insect Pest Management. Plant Protection Research and Development Office, Department of Agriculture, Bangkok. 262 p. (in Thai)
Soinark, V., W. Pongprasert, S. Tanasinchayakul, W. Sorapongpisal and K. Kerdsuk. 2015. Insect and spider diversity in irrigated paddy fields at Phitsanulok province. Journal of Agriculture 31(3): 281-290. (in Thai)
Sorapongpaisal, W., S. Tanasinchayakul, W. Promwong, C. Wootisarn and P. Dokchan. 2011. Species diversity of rice insect pests and natural enemies in organic rice paddy field. Journal of Agriculture 27(1): 39-48. (in Thai)
Srinil, K., N. Jungkhun, T. Yuenying, K. Kanta, A. Tonmit and N. Pumhan. 2014. Population dynamics of major rice insect pests in Chiang Rai province from effect of climate change. pp. 211-224. In: Proceedings of Seminar on Rice: Upper and Lower Northern Rice Research Centers. Rice Department, Bangkok. (in Thai)
Sriratanasak, W. and S. Tepandung. 2009. Determining on insectocode efficacy for controlling rice black bug, Scotinophara coarctata (Fabricious). pp. 231-242. In: Proceedings of Seminar on Rice: Rice and Temperate Cereals. Rice Department, Bangkok. (in Thai)
Sriratanasak, W., S. Arunmit, J. Chaiwong and U. Boolpramuk. 2011. Insect-Animal Pests and Their Control. Bureau of Rice Research and Development, Bangkok. 198 p. (in Thai)
Subramanian, A., S. Murugesan, R. Rajendran and P.C.S. Babu. 1986. Occurrence and control of rice black bug at Coimbatore. International Rice Research Newsletter 11(3): 24.
Sumathi, E. and G.V. Ramasubramanian. 2013. Evaluation of biopesticides against rice black bug. JBiopest 6(2): 117-119.
Tiwari, A., J.P. Pandey, K. Tripathi, D. Pandey, B. Pandey and N. Shukla. 2014. Effectiveness of insecticides and biopesticides against gundhi bug of rice crop in district Rewa (M.P.), India. International Journal of Scientific and Research Publications 4(1): 1-4.