การขยายพันธุ์พืชสมุนไพรข้าวเย็นเหนือโดยวิธีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การขยายพันธุ์ข้าวเย็นเหนือจากแหล่งพื้นที่บ้านแม่จอนหลวง จังหวัดเชียงใหม่ ประเทศไทย โดยวิธีการเพาะเลี้ยงชิ้นส่วนข้อบนอาหารสูตร MS ที่เติม NAA ความเข้มข้น 0, 0.5 และ 1.0 มิลลิกรัมต่อลิตร ร่วมกับ BA ความเข้มข้น 0, 1.0, 3.0 และ 5.0 มิลลิกรัมต่อลิตร เป็นเวลา 8 สัปดาห์ พบว่า การเพาะเลี้ยงบนอาหารสูตร MS ที่เติม NAA ความเข้มข้น 0.5 มิลลิกรัมต่อลิตร ร่วมกับ BA ความเข้มข้น 3.0 มิลลิกรัมต่อลิตร ชักนำให้เกิดยอดได้ดีที่สุด (จำนวนยอด 3.43 ยอด และความสูงยอด 1.98 เซนติเมตร) จากนั้นเมื่อนำยอดของข้าวเย็นเหนือมาชักนำให้เกิดรากบนอาหารสูตร ½ MS และ MS ที่เติม NAA ความเข้มข้น 0, 0.5 และ 1.0 มิลลิกรัมต่อลิตร เป็นเวลา 8 สัปดาห์ พบว่า ยอดข้าวเย็นเหนือเกิดรากได้จำนวนมากที่สุด (10.43 และ 11.25 ราก) เมื่อเพาะเลี้ยงบนอาหารทั้ง 2 สูตร ที่เติม NAA ความเข้มข้น 1.0 มิลลิกรัมต่อลิตร โดยรากมีแนวโน้มมีความยาวมากที่สุดเมื่อเพาะเลี้ยงบนอาหารสูตร MS ที่ไม่เติมสารควบคุมการเจริญเติบโต และอาหารสูตร ½ MS หรือ MS ที่เติม NAA ความเข้มข้น 0.5 มิลลิกรัมต่อลิตร และพบว่า ต้นอ่อนของข้าวเย็นเหนือมีอัตราการรอดชีวิต 60 ถึง 80 เปอร์เซ็นต์ เมื่อย้ายปลูกในพีทมอสเป็นเวลา 4 สัปดาห์
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Abdullah, N., N.H. Hassan, M.F. Yahya, M.S.A. Wahid, R. Khalid, S. Ramuddin and R. Abdullah. 2021. In vitro propagation of Smilax myosotiflora (Ubi Jaga) for conservation and commercial purposes. International Journal of Agriculture. Forestry and Plantation 12: 110-113.
Arab, M.M., A. Yadollahi, A. Shojaeiyan, S. Shokri and S.M. Ghojah. 2014. Effects of nutrient media, different cytokinin types and their concentrations on in vitro multiplication of G × N15 (hybrid of almond × peach) vegetative rootstock. Journal of Genetic Engineering and Biotechnology 12(2): 81-87.
Azizi, P., M.Y. Rafii, M. Maziah, S.N.A. Abdullah, M.M. Hanafi, M.A. Latif, A.A. Rashid and M. Sahebi. 2015. Understanding the shoot apical meristem regulation: A study of the phytohormones, auxin and cytokinin, in rice. Mechanisms of Development 135: 1-15.
Daud, N.H., S. Jayaraman and R. Mohamed. 2012. An improved surface sterilization technique for introducing leaf, nodal and seed explants of Aquilaria malaccensis from field sources into tissue culture. Asia Pacific Journal of Molecular Biology and Biotechnology 20(2): 55-58.
Dong, Q., Z. Yan, L. Bai and Q. Wu. 2014. Rapid propagation system for tissue culture of Smilax glabra. Journal of Chinese Medicinal Materials 37(1): 5-9.
Dun, E.A., B.J. Ferguson and C.A. Beveridge. 2006. Apical dominance and shoot branching. Divergent opinions or divergent mechanisms? Plant Physiology 142(3): 812-819.
Fehér, A. 2019. Callus, dedifferentiation, totipotency, somatic embryogenesis: What these terms mean in the era of molecular plant biology? Frontiers in Plant Science 10: 536, doi: 10.3389/fpls.2019.00536.
Gu, M., Y. Li, H. Jiang, S. Zhang, Q. Que, X. Chen and W. Zhou. 2022. Efficient in vitro sterilization and propagation from stem segment explants of Cnidoscolus aconitifolius (Mill.) I.M. Johnst, a multipurpose woody plant. Plants 11: 1937, doi: 10.3390/plants11151937.
Guan, L., R. Tayengwa, Z. Cheng, W.A. Peer, A.S. Murphy and M. Zhao. 2019. Auxin regulates adventitious root formation in tomato cuttings. BMC Plant Biology 19: 435, doi: 10.1186/s12870-019-2002-9.
Hesami, M., M.H. Daneshvar and A. Lotfi-Jalalabadi. 2017. Effect of sodium hypochlorite on control of in vitro contamination and seed germination of Ficus religiosa. Iranian Journal of Plant Physiology 7(4): 2157-2162.
Itharat, A. 2010. Comparative biological activities of five Thai medicinal plants called Hua-Khao-Yen. Thai Journal of Pharmacology 32(1): 327-331.
Jana, S., I. Sivanesan and B.R. Jeong. 2013. Effect of cytokinins on in vitro multiplication of Sophora tonkinensis. Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine 3(7): 549-553.
Jirakiattikul, Y., O. Songsri, P. Rithichai and A. Itharat. 2015. In vitro propagation of Hao-Khao-Yen (Smilax glabra Roxb.). Thai Science and Technology Journal 23(1): 11-21. (in Thai)
Kacer, Y.A., M. Mazmanoglu, Y.Y. Mendi, S. Serce and S. Cetiner. 2005. The effect of cytokinin type and concentration on multiplication rate of Spathiphyllum (Fam. Araceae). Asian Journal of Plant Sciences 4(4): 401-404.
Kadota, M. and Y. Niimi. 2003. Effects of cytokinin types and their concentrations on shoot proliferation and hyperhydricity in in vitro pear cultivar shoots. Plant Cell, Tissue and Organ Culture 72(3): 261-265.
Mayerni, R., B. Satria, D.K. Wardhani and S.R.O.S. Chan. 2020. Effect of auxin (2,4-D) and cytokinin (BAP) in callus induction of local patchouli plants (Pogostemon cablin Benth.). IOP Conference Series: Earth and Environmental Science 583: 012003, doi:10.1088/1755-1315/583/1/012003.
Müller, D. and O. Leyser. 2011. Auxin, cytokinin and the control of shoot branching. Annals of Botany 107(7): 1203-1212.
Pérez, A., L. Nápoles, C. Carvajal, M. Hernandez and J.C. Lorenzo. 2004. Effect of sucrose, inorganic salts, inositol, and thiamine on protease excretion during pineapple culture in temporary immersion bioreactors. In Vitro Cellular & Developmental Biology - Plant 40: 311-316.
Su, Y.H., Y.B. Liu and X.S. Zhang. 2011. Auxin–cytokinin interaction regulates meristem development. Molecular Plant 4(4): 616-625.
Takahashi, N. and M. Umeda. 2014. Cytokinins promote onset of endoreplication by controlling cell cycle machinery. Plant Signaling & Behavior 9: e29396, doi: 10.4161/psb.29396.
Tewtrakul, S., A. Itharat and P. Rattanasuwan. 2006. Anti-HIV-1 protease- and HIV-1 integrase activities of Thai medicinal plants known as Hua-Khao-Yen. Journal of Ethnopharmacology 105(1-2): 312-315.
Thirugnanasampandan, R., V.N. Mutharaian and V. Narmatha Bai. 2009. In vitro propagation and free radical studies of Smilax zeylanica Vent. African Journal of Biotechnology 8(3): 395-400.