การศึกษาเบื้องต้นถึงประสิทธิภาพของกรดอินทรีย์ 4 ชนิดในการต้านเชื้อแบคทีเรีย ก่อโรคเต้านมอักเสบในโคนม

บทคัดย่อ

         การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อของกรดฟอร์มิก กรดแลกติก กรดมาลิก และกรดซิตริกต่อเชื้อก่อโรคเต้านมอักเสบในโคนม ซึ่งเชื้อที่สำคัญ ได้แก่ Klebsiella spp, Escherichia coli, Streptococcus dysgalactiae, Streptococcus uberis และ Staphylococcus aureus ทางห้องปฏิบัติการและการทดสอบบนตัวสัตว์ โดยประเมินจากค่าความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรีย (Minimum bactericidal concentration; MBC) และการลดลงของจำนวนเชื้อที่หัวนมภายหลังการใช้สารละลายกรดดังกล่าว พบว่า กรดฟอร์มิกมีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อก่อโรคได้ดีที่สุด โดยมีค่า MBC เท่ากับ 0.191% v/v ต่อทุกเชื้อก่อโรค รองลงมาได้แก่ กรดแลกติก 10.625% กรดมาลิก 12.37% และกรดซิตริก 12.43% ตามลำดับ เมื่อนำสารละลายที่เตรียมตามความเข้มข้นข้างต้น ใช้พ่นฆ่าเชื้อที่หัวนมโคแล้วประเมินประสิทธิภาพจากปริมาณของเชื้อก่อโรคที่ลดลง พบว่า กรดซิตริก 12.43% มีประสิทธิภาพดีที่สุด คือ สามารถลดเชื้อลงได้ 1.15 log10 CFU/ml (P<0.05) เช่นเดียวกับกรดแลกติกที่สามารถลดเชื้อได้ 1.69 log10 CFU/ml (P=0.32) ในขณะที่กรดฟอร์มิก และกรดมาลิกไม่สามารถลดปริมาณของเชื้อก่อโรคได้ ต่ำกว่ากลุ่มควบคุม ผลการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่ากรดซิตริก และกรดแลกติกมีประสิทธิภาพเหมาะสมในการฆ่าเชื้อที่ก่อให้เกิดโรคเต้านมอักเสบในโคได้