ศักยภาพน้ำมันหอมระเหยยูคาลิปตัสในการไล่ด้วงงวงข้าวโพด <I>Sitophilus zeamais</I> (Motschulsky)
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ของการศึกษาครั้งนี้ เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพการไล่ด้วงงวงข้าวโพด (Sitophilus zeamais) ของน้ำมันยูคาลิปตัส (Eucalyptus camaldulensis) ในตัวทำละลาย 5 ชนิด คือ เฮกเซน ไซลีน อะซิโตน โพรพานอล และ เมทานอล โดยทดสอบแบบมีทางเลือกบนจานแก้วที่มีฝาปิด พบว่า น้ำมันยูคาลิปตัสความเข้มข้น 10 เปอร์เซ็นต์ ในตัวทำละลายทุกชนิด มีอัตราการไล่แมลงได้ดีในช่วง 86.7 - 100.0 เปอร์เซ็นต์ ที่เวลา 2 - 24 ชั่วโมง ซึ่งไม่แตกต่างทางสถิติ ประสิทธิภาพของน้ำมันยูคาลิปตัสต่อการไล่ด้วงงวงข้าวโพด โดยมีอะซิโตนเป็นตัวทำละลาย ที่ความเข้มข้น 10 เปอร์เซ็นต์ มีอัตราการไล่ได้ดีต่อเนื่องตั้งแต่ 2 - 24 ชั่วโมง อยู่ในช่วง 95.0 - 100.0 เปอร์เซ็นต์ ความเป็นพิษทางการสัมผัสของน้ำมันยูคาลิปตัสที่ละลายในอะซิโตน มีค่า LC50 และ LC99 เท่ากับ 26.08 และ 36.74 เปอร์เซ็นต์ (v/v)
Article Details
References
กนกอร วุฒิวงศ์ อรัญ งามผ่องใส และ เยาวลักษณ์ จันทร์-บาง. 2558. การออกฤทธิ์ขับไล่ด้วงงวงข้าวโพด (Sitophilus zeamais Motschulsky) ของน้ำมันจากพืชบางชนิด. แก่นเกษตร 43(1)(พิเศษ): 145-150.
กวีวัฒน์ จาวสุวรรณวงษ์ จรงค์ศักดิ์ พุมนวม และ อำมร อินทร์สังข์. 2557. ประสิทธิภาพการไล่และการยับยั้งการวางไข่ของสูตรน้ำมันหอมระเหยจากจันทร์แปดกลีบ (Illicium verum) และเทียนข้าวเปลือก (Anethum graveolens) ต่อตัวเต็มวัยของด้วงงวงข้าวโพด (Sitophilus zeamais). วารสารเกษตรพระจอมเกล้า 32(2): 41-47.
ชวลิต จิตนันท์. 2556. ความต้านทานต่อสารรมฟอสฟีน และประสิทธิภาพของฟีโรโมนที่มีต่อสายพันธุ์ต้านทานและสายพันธุ์อ่อนแอของมอดแป้ง Tribolium castaneum (Herbst) (Coleoptera: Tenebrionidae). วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 65 หน้า.
ชัยรัตน์ จันทร์หนู. 2544. ประสิทธิภาพของน้ำมันหอมระเหยจากใบยูคาลิปตัส (Eucalyptus camaldulensis Dehnh) ต่อแมลงศัตรูในโรงเก็บบางชนิด. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 86 หน้า.
เนตรนภา ศรีสองสม เยาวลักษณ์ จันทร์บาง และ ไสว บูรณพานิชพันธุ์. 2554. ประสิทธิภาพของสารฆ่าแมลงบางชนิดและการใช้ร่วมกับดินเบาในการกำจัดมอดแป้งจากโรงเก็บข้าวโพด. วารสารเกษตร 27(2): 155-164.
ปัณรสี สู่ศิริรัตน์. 2559. ประสิทธิภาพของสารสกัดจากเปลือกว่านหางจระเข้ในการควบคุมหนอนใยผัก. วารสารเกษตร 32(3): 369-378.
เพ็ญนภา กิตติวุฒิเจริญ. 2556. การควบคุมการเจริญและการสร้างสารพิษอะฟลาทอกซินของเชื้อรา Aspergillus flavus ในข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ด้วยน้ำส้มสายชูหมัก และฟอสฟีนภายใต้ความชื้นสูง. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต. สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง, กรุงเทพฯ. 96 หน้า.
ภาวิณี อาสน์สุวรรณ. 2548. ผลของอุณหภูมิที่มีต่อวงจรชีวิต อัตราการขยายพันธุ์ของด้วงงวงข้าวโพด (Sitophilus zeamais) และประสิทธิภาพของแตนเบียนหนอน (Theocolax elegans Westwood). วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น. 160 หน้า.
ศศธร สิงขรอาจ. 2550. ประสิทธิภาพน้ำมันหอมระเหยในการควบคุมด้วงงวงข้าวโพด (Sitophilus zeamais) และมอดแป้ง (Tribolium castaneum) ในข้าวสาร. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยเทคโนโลนีพระจอมเกล้าธนบุรี, กรุงเทพฯ. 151 หน้า.
ศุภกร วงศ์สุข เยาวลักษณ์ จันทร์บาง และ จิราพร กุลสา-ริน. 2560. ประสิทธิภาพเศษใบ และก้านใบยาสูบในการควบคุมแมลงศัตรูผักบางชนิด. วารสารเกษตร 33(3): 367-376.
เสาวลักษณ์ ไชยชมภู. 2547. การใช้คลื่นเสียงตรวจสอบการเจริญเติบโต การเข้าทำลาย และพฤติกรรมของด้วงงวงข้าวโพด. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่. 52 หน้า.
Amat, G. M., K. E. McMartin, S. S. Hayreh, M. S. Hayreh and T. R. Tephly. 1978. Methanol poisoning: Ocular toxicity produced by formate. Toxicology and Applied Pharmacology 45(1): 201-208.
Athanassiou, C. G., C. I. Rumbos, M. Sakka and V. Sotiroudas. 2016. Insecticidal efficacy of phosphine fumigation at low pressure against major stored-product insect species in a commercial dried fig processing facility. Crop Protection 90: 177-185.
Batish, R. D., H. P. Singh, R. K. Kohli and S. Kaur. 2008. Eucalyptus essential oil as a natural pesticide. Forest Ecology and Management 256: 2166-2174.
Bett, P. K, A. L. Deng, J. O. Ogendo, S. T. Kariuki, M. Kamatenesi-Mugisha, J. M. Mihale and B. Torto. 2017. Residual contact toxicity and repellence of Cupressus lusitanica Miller and Eucalyptus saligna Smith essential oils against major stored product insect pests. Industrial Crops & Products 110: 65-74.
Cosentino, C., L. Torres and L. Apaza. 2016. Methanol-induced parkinsonism. Basal Ganglia 6: 23-24.
Daglish, G. J., M. K. Nayak and H. Pavic. 2014. Phosphine resistance in Sitophilus oryzae (L.) from eastern Australia: Inheritance, fitness and prevalence. Journal of Stored Products Research 59: 237-244.
Fouad, H. A. 2013. Effect of five essential oils as repellents against the cowpea beetle Callosobruchus maculatus (F.). Bulletin of Environment, Pharmacology and Life Sciences 2(5): 23-27.
Fouad, H. A. and C. A. G. da. Camara. 2017. Chemical composition and bioactivity of peel oils from Citrus aurantiifolia and Citrus reticulata and enantiomers of their major constituent against Sitophilus zeamais (Coleoptera: Curculionidae). Journal of Stored Products Research 73: 30-36.
Ghanbari, A., M. Ghareghani, K. Zibara, H. Delaviz, E. Ebadi and M. H. Jahantab. 2017. Light- Emitting Diode (LED) therapy improves occipital cortex damage by decreasing apoptosis and increasing BDNF-expressing cells in methanol-induced toxicity in rats. Biomedicine & Pharmacotherapy 89: 1320-1330.
Herrera, J. M., M. P. Zunino, J. S. Dambolena, R. P. Pizzolitto, N. A. Gańan, E. I. Lucini and J. A. Zygadlo. 2015. Terpene ketones as natural insecticides against Sitophilus zeamais. Industrial Crops and Products 70: 435-442.
Jemâa, J. M. B., S. Haouel, M. Bouaziz and M. L. Khouja. 2012. Seasonal variations in chemical composition and fumigant activity of five eucalyptus essential oils against three moth pests of stored dates in Tunisia. Journal of Stored Products Research 48: 61-67.
Jesser, E.N., J.O. Werdin-Gonzáleza, A.P. Murray and A.A. Ferrero. 2017. Efficacy of essential oils to control the Indian meal moth, Plodia interpunctella (Hübner) (Lepidoptera: Pyralidae). Journal of Asia-Pacific Entomology 20: 1122-1129.
Jun, C., Y. Xue, R. Liu and M. Wang. 2011. Study on the toxic interaction of methanol, ethanol and propanol against the bovine hemoglobin (BHb) on molecular level. Spectrochimica Acta Part A: Molecular and Biomolecular Spectroscopy 79: 1406-1410.
Karemu, C. K., M. Ndungu and M. Githua. 2013. Evaluation of repellent effects of the oils from Eucalyptus camaldulensis (Schlecht) and Eucalyptus globulus (Labill.) against Sitophilus zeamais (Motschulsky). Tanzania Journal of Natural & Applied Sciences 4(2): 626-633.
Khaliq, A., M. Javed, M. H. Ahmad, M. Yasir, M. Sagheer and Mansoor-ul-Hasan. 2014. Biocidal and repellent effect of Saccharopolyspora spinosa and Nerium oleander extract against stored product pests. Basic Research Journals 3(6): 49-54.
Luttrell, W. E. 2012. Toxic tips: Xylene. Journal of Chemical Health and Safety 19(2): 34-35.
Nattudurai, G., S. S. Irudayaraj, M. G. Paulraj, K. Baskar and S. Ignacimuthu. 2015. Insecticidal and repellent activities of Toddalia asiatica (L.) Lam. extracts against three major stored product pests. Entomology, Ornithology & Herpetology: Current Research 4: 2, doi: 10.4172/2161-0983.1000148.
Nhamucho, E., S. Mugo, L. Gohole, T. Tefera, M. Kinyua and E. Mulima. 2017. Resistance of selected Mozambican local and improved maize genotypes to maize weevil, Sitophilus zeamais (Motschulsky). Journal of Stored Products Research 73: 115-124.
Parthasarathy, N. J., R. S. Kumar, S. Manikandan and R. S. Devi. 2006. Methanol-induced oxidative stress in rat lymphoid organs. Journal of Occupational Health 48(1): 20-27.
Public Health Service. 1994. Toxicological Profile for Acetone. U.S. Department of Health and Human Services. Atlanta, Georgia. 245 p.
Public Health Service. 1999. Toxicological Profile for n-Hexane. U.S. Department of Health and Human Services. Atlanta, Georgia. 221 p.
Sagheer, M., Mansoor-ul-Hasan, M. Najam-ul-Hassan, M. Farhan, F. Z. A. Khan and A. Rahman. 2014. Repellent effects of selected medicinal plant extracts against rust-red flour beetle, Tribolium castaneum (Herbst). Journal of Entomology and Zoology 2(3): 107-110.
Saillenfait, A. M., F. Gallissot, G. Morel and P. Bonnet. 2003. Developmental toxicities of ethylbenzene, ortho-, meta-, para-xylene and technical xylene in rats following inhalation exposure. Food and Chemical Toxicology 41: 415-429.
Siu, M. T., A. M. Shapiro, M. J. Wiley and P. G. Wells. 2013. A role for glutathione, independent of oxidative stress, in the developmental toxicity of methanol. Toxicology and Applied Pharmacology 273: 508-515.
Tapondjou, A. L., C. Adler, D. A. Fontem, H. Bouda and C. Reichmuth. 2005. Bioactivities of cymol and essential oils of Cupressus sempervirens and Eucalyptus saligna against Sitophilus zeamais and Tribolium confusum du Val. Journal of Stored Products Research 41: 91–102.
Throne, J.E. 1994. Life history of immature S. zeamais (Coleoptera: Curculionidae) on corn stored at constant temperatures and relative humidity in the laboratory. Environmental Entomology 23(6): 1459-1471.
Tofel, K. H., P. Kosma, M. Stähler, C. Adler and E. N. Nukenine. 2017. Insecticidal products from Azadirachta indica and Plectranthus glandulosus growing in Cameroon for the protection of stored cowpea and maize against their major insect pests. Industrial Crops & Products 110: 58-64.
Ukeh, D. A., M. A. Birkett, J. A. Pickett, A. S. Bowman and A. J. M. Luntz. 2009. Repellent activity of alligator pepper, Aframomum melegueta, and ginger, Zingiber officinale, against the maize weevil, Sitophilus zeamais. Phytochemistry 70: 751–758.
Vélez, M., W. F. Barbosa, J. Quintero, M. Chediak and R. N. C. Guedes. 2017. Deltamethrin- and spinosad-mediated survival, activity and avoidance of the grain weevils Sitophilus granarius and S. zeamais. Journal of Stored Products Research 74: 56-65.
Wale, M. and H. Assegie. 2015. Efficacy of castor bean oil (Ricinus communis L.) against maize weevils (Sitophilus zeamais) in northwestern Ethiopia. Journal of Stored Products Research 63: 38-41.
Yang, K., C. F. Wang, C. X. You, Z. F. Geng, R. Q. Sun, S. S. Guo, S. S. Du, Z. L. Liu and Z. W. Deng. 2014. Bioactivity of essential oil of Litsea cubeba from China and its main compounds against two stored product insects. Journal of Asia-Pacific Entomology 17(3): 459-466.
Yi, C.G., M. Kwon, T. T. Hieu, Y. S. Jang and Y. J. Ahn. 2007. Fumigant toxicity of plant essential oils to Plutella xylostella (Lepidoptera: Yponomeutidae) and Cotesia glomerata (Hymenoptera: Braconidae). Journal of Asia-Pacific Entomology 10(2): 157-163.