การเหนี่ยวนำพัฒนาการของฟอลลิเคิลและการตกไข่ในแพะพื้นเมืองไทยโดยใช้ฮอร์โมน FSH แบบลด ร่วมกับ hCG

Main Article Content

จารึก ณัฏฐากรกุล
ไชยณรงค์ นาวานุเคราะห์

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ในการวิจัยเพื่อศึกษาผลของฮอร์โมน FSH แบบลดจำนวนเหลือ 2 หรือ 3 วันร่วมกับ hCG ต่อพัฒนาการของฟอลลิเคิลและการตกไข่ในแพะพื้นเมืองไทย โดยทดลองในแพะที่ไม่เคยตั้งท้อง (จำนวน 20 ตัว อายุเฉลี่ย 14 เดือน) แบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ ให้ FSH 18 mg แบบ 2 วัน (2D-FSH) และ ให้ FSH 24 mg แบบ 3 วัน (3D-FSH) ฉีดเข้ากล้ามเนื้อวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น กลุ่มที่ฉีด 2 วัน เริ่มวันที่ 18, 19 และฉีด hCG (300 IU) เข็มเดียวในวันที่ 20 ของวงรอบการเป็นสัด กลุ่มที่ฉีด FSH 3 วัน เริ่มวันที่ 17, 18, 19 และ hCG วันที่ 20 หลังจากนั้น 24 ชั่วโมง เปิดช่องท้องของแพะเพื่อตรวจนับ corpora hemorrhagica (CH) และที่ 72 ชั่วโมงเปิดช่องท้องอีกครั้งเพื่อนับจำนวน corpora lutea (CL) เก็บตัวอย่างเลือดเพื่อนำไปวิเคราะห์หาฮอร์โมนโปรเจสเทอโรน (P4) ในวันที่ 17, 18, 20, 21 และวันที่ 23 ผลการทดลองพบว่าอัตราการตกไข่ ที่ 24 ชั่วโมงในกลุ่มของ 3D-FSH เท่ากับ 66.66 เปอร์เซ็นต์ดีกว่ากลุ่ม 2D-FSH ที่มีอัตราการตกไข่ 56.09 เปอร์เซ็นต์ (P<0.05) จำนวนของฟอลลิเคิลขนาด 1-3, 4-6 และ ³7 มม. ที่นับได้เมื่อ 24 ชั่วโมง ในกลุ่ม 2D-FSH และ กลุ่ม 3D-FSH ไม่แตกต่างกัน (P>0.05) แต่ที่เวลา 72 ชั่วโมง พบว่าจำนวนฟอลลิเคิลขนาด ³7 มม. ในกลุ่ม 3D-FSH มีมากกว่ากลุ่ม 2D-FSH (4.10 ± 1.52 กับ 2.80 ± 1.47; P<0.05) ส่วนจำนวนฟอลลิเคิลขนาด 1-3 และ 4-6 มม. ไม่แตกต่างกัน (P>0.05) ระดับของ P4 มีระดับสูงในวันที่ 17 หรือ 18 และต่ำลงในวันที่ 20, 21 และ 23 อย่างไรก็ตามระดับความเข้มข้นของ P4 ในแพะทั้ง 2 กลุ่มไม่แตกต่างกัน จากผลการทดลองครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่าการใช้ฮอร์โมน FSH แบบ 3 วัน กับ hCG สามารถใช้เป็นโปรแกรมในการเหนี่ยวนำการพัฒนาการของฟอลลิเคิลและการตกไข่ในแพะพื้นเมืองได้ และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพทางด้านการสืบพันธุ์ในสัตว์เคี้ยวเอื้องขนาดเล็ก

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Adams, G.P., R.L. Matteri, J.P. Kastelic, J.C.H. Ko and O.J. Ginther. 1992. Association between surges of follicle-stimulating hormone and the emergence of follicular waves in heifers. Journal of Reproduction and Fertility 94(1): 177-188.

Baird, D.T., B.K. Campbell, G.E. Mann and A.S. McNeilly. 1991. Inhibin and oestradiol in the control of FSH secretion in the sheep. Journal of Reproduction and Fertility 43(4): 125-138.

Baril, G. and J. Saumande. 2000. Hormonal treatments to control time of ovulation and fertility of goats. pp. 400-405. In: Proceedings of the 7th International Conference on Goats. 15-21 May 2000. Toure, France.

Cognie, Y. 1999. State of the art in sheep-goat embryo transfer. Theriogenology 51(1): 105-116.

Crane, M.B., J. Bartolome, P. Melendez, A. de Vries, C. Risco and L.F. Archbald. 2006. Comparison of synchronization of ovulation with timed insemination and exogenous progesterone as therapeutic strategies for ovarian cysts in lactating dairy cows. Theriogenology 65(8): 1563-1574.

Demoustier, M.M., J.F. Beckers, P. Van Der Zwalmen, J. Closset, J.L. Gillard and F. Ectors. 1988. Determination of porcine plasma folltropin levels during superovulation treatment in cows. Theriogenology 30(2): 379-386.

Ferguson, J.D., D.T. Galligan and N. Thomsen. 1994. Principal descriptors of body condition score in Holstein cows. Journal of Dairy Science 77(9): 2695-2703.

Gonzalez-Bulnes, A., J.A. Carrizosa, C. Diaz-Delfa, R.M. Garcia-Garcia, B. Urrutia, J. Santiago-Moreno, M.J. Cocero and A. Lopez-Sebastian. 2003. Effects of ovarian follicular status on superovulatory response of dairy goats to FSH treatment. Small Ruminant Research 48: 9-14.

Gordon, I. 1997. Controlled Reproduction in Sheep and Goats. CABI Publishing, Wallingford. 272 p.

Guilbault, L.A., F. Grasso, J.G. Lussier, P. Rouillier and P. Matton. 1991. Decreased superovulatory responses in heifers superovulated in the presence of a dominant follicle. Journal of Reproduction and Fertility 91(1): 81-89.

Holtz, W. 2005. Recent developments in assisted reproduction in goats. Small Ruminant Research 60(1): 95-110.

Lopez-Sebastian, A., A. Gonzalez-Bulnes, J. Santiago-Moreno, A. Gomez-Brunet, E.C. Townsend and E.K. Inskeep. 1999. Effects of follicular status at treatment on follicular development and ovulation in response to FSH in Spanish Merino ewes. Theriogenology 52(3): 505-514.

Moonmanee, T., C. Manraen, P. Yama, K. Sringarm, N. Chongkasikit and S. Yammuen. 2016. Effects of presence of corpus luteum at the beginning of synchronization of ovulation on ovulation rate and luteal characteristics in dairy cattle. Journal of Agriculture 32(4): 71-80.

Nowshari, M.A., E. Yuswiati, M. Puls-Kleingeld and W. Holtz. 1992. Superovulation in peripubertal and adult goats treated with PMSG or pFSH. pp. 1358-1363. In: R.R. Lokeswhar (ed.). Recent Advances in Goat Production. Nutan Printers, New Delhi.

Pintado, B., A. Gutierrez-Adan and B. Perez-Llano. 1998. Superovulatory response of Murciana goats to treatments based on PMSG/anti-PMSG or combined FSH/PMSG administration. Theriogenology 50(3): 357-364.

Pralomkarn, W., S. Saithanoo, W. Ngampongsai, C. Suwanrut and J.T.B. Milton. 1996. Growth and puberty traits of Thai native (TN) and TN X Anglo-Nubian does. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences 9(5): 591-595.

Rubianes, E. and A. Menchaca. 2003. The pattern and manipulation of ovarian follicular growth in goats. Animal Reproduction Science 78(3-4): 271-287.

Saithanoo, S. and J.T.B. Milton. 1988. Goat meat production in Thailand. pp. 188-196. In: C. Devendra (ed.). Proceedings of a Workshop on Goat Meat Production in Asia. 13-18 March 1988. Tando Jam, Pakistan.

SAS. 2000. SAS/STAT: User Guide for the International Database. SAS Inst., Cary, NC.

Stenbak, T.K., A.T. Grazul-Bilska, H.R. Berginski, J.J. Bilski, A.S. Erickson, J.D. Kirsch, K.C. Kraft, C. Navanukraw, M.J. Toutges, L.P. Reynolds and D.A. Redmer. 2003. Ovulation rate in ewes synchronized with Syncro-Mate-B (SMB) and follicle stimulating hormone. Small Ruminant Research 48(1): 1-8.

Stenbak, T.K., D.A. Redmer, H.R. Berginski, A.S. Erickson, C. Navanukraw, M.J. Toutges, J.J. Bilski, J.D. Kirsch, K.C. Kraft, L.P. Reynolds and A.T. Grazul-Bilska. 2001. Effects of follicle stimulating hormone (FSH) on follicular development, oocyte retrieval, and in vitro fertilization (IVF) in ewes during breeding season and seasonal anestrus. Theriogenology 56(1): 51-64.

Suthiwanich, C. 1983. Goat production in southern Thailand. pp. 147-153. In: Proceedings of Seminar on Goat Development Program in the Southern Region of Thailand. Faculty of Natural Resources, Prince of Songkhla University, Songkhla.

Walker, S.K., D.H. Smith and R.F. Seamark. 1986. Timing of multiple ovulations in the ewe after treatment with FSH or PMSG with and without GnRH. Journal of Reproduction and Fertility 77(1): 135-142.