คุณสมบัติของถ่านชีวภาพจากเปลือกเมล็ดมะม่วงหิมพานต์และความสามารถในการปรับปรุงดินกรด

บทคัดย่อ

จังหวัดอุตรดิตถ์เป็นแหล่งเพาะปลูกมะม่วงหิมพานต์แหล่งใหญ่ที่สุดของประเทศไทย มีผลผลิตเมล็ดมะม่วงหิมพานต์โดยเฉลี่ย 5,000 ตันต่อปี ภายหลังจากกระบวนการกะเทาะเมล็ดจะมีเปลือกหุ้มเมล็ดมะม่วงหิมพานต์เป็นของเสียชุมชนประมาณ 3,500 - 4,000 ตัน ปัจจุบันได้มีการกำจัดโดยการขายออกนอกพื้นที่หรือมีการบีบอัดเอาน้ำมัน (cashew nut shell liquid, CNSL) เพื่อนำไปใช้ในเชิงอุตสาหกรรม กระบวนการดังกล่าวยังคงเหลือกากของเปลือกหุ้มเมล็ดมะม่วงหิมพานต์ที่สร้างปัญหาขยะชุมชนที่จำเป็นต้องหาแนวทางการนำไปใช้ประโยชน์  งานวิจัยนี้จึงได้มีการนำเปลือกหุ้มเมล็ดมะม่วงหิมพานต์มาเป็นวัตถุดิบในการทำถ่านชีวภาพ (cashew nut shell biochar, CNSC) และศึกษาการใช้ประโยชน์ทางการเกษตร เช่น สารปรับปรุงดิน และแหล่งธาตุอาหารพืช ดังนั้นจึงทำการทดสอบคุณสมบัติทางเคมี ผลของการใช้ CNSC ต่อการเปลี่ยนแปลงค่า pH, EC และการปลดปล่อยธาตุอาหารพืช โดยใช้ปูนขาวและยิปซัมในการเปรียบเทียบ ผลการศึกษา พบว่า CNSC มีคุณสมบัติเป็นด่างจัดโดยมีค่า pH 10.3 และมีคาร์บอนที่เสถียรเป็นองค์ประกอบหลัก (57.71%) มีโพแทสเซียมเป็นธาตุอาหารที่พบมากที่สุดคือ 3.24 % ประสิทธิภาพในการปรับค่า pH ของ CNSC น้อยกว่าปูนขาวพิจารณาจากอัตราการใช้ CNSC เพื่อการปรับค่า pH  ของดินที่อยู่ในช่วง 10 - 50 เท่าของ LR โดยมีโพแทสเซียมซึ่งเป็นแคทไอออนที่เป็นด่างเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ความเป็นกรดในดินลดลง นอกจากนี้ การใส่ CNSC ยังช่วยเพิ่มความเป็นประโยชน์ของฟอสฟอรัสและโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้โดยไม่ส่งผลต่อค่าการนำไฟฟ้า