ประสิทธิภาพของก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในการกำจัดมอดหนวดยาว <I>(Cryptolestes pusillus)</I> ในข้าวและสัณฐานวิทยาของไข่มอดหนวดยาว

Main Article Content

พุฒิพัฌน์ คุณะปัญญาดิลก
ปิยะวรรณ สุทธิประพันธ์
เยาวลักษณ์ จันทร์บาง

บทคัดย่อ

การใช้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ที่ความเข้มข้นร้อยละ 50 รมมอดหนวดยาวทุกระยะการเจริญเติบโตที่อยู่ในข้าวบรรจุถุงชนิด LDPE ขนาด 16x18 เซนติเมตร พบว่าระยะหนอนและตัวเต็มวัยมีการตายสูงสุดที่ร้อยละ 100      ระยะดักแด้และระยะไข่มีอัตราการตายร้อยละ 90.11 ± 2.46  และร้อยละ 78.95 ± 8.58 ตามลำดับ แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) สำหรับการใช้ก๊าซ CO2 ที่ความเข้มข้นอัตรา 70 รมมอดหนวดยาวในระยะที่ทนทานคือระยะไข่และระยะดักแด้ พบว่าทั้ง 2 ระยะ มีร้อยละการตายร้อยละ 80.00 ± 8.43 และ 87.91 ± 10.57 ไม่แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P>0.05) กับการใช้ก๊าซ CO2 ที่ความเข้มข้นร้อยละ 50 การศึกษาลักษณะสัณฐานวิทยาของไข่มอดหนวดยาวด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราด พบว่ามีความยาวเฉลี่ย 541.73 ± 12.25 µm และมีความกว้างเฉลี่ย 155.25 ± 6.24 µm พื้นผิวเปลือกไข่มีลักษณะเรียบ ไม่พบรูเปิดของ aeropyle และ micropyle ที่กำลังขยาย 12,000 เท่า

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 2552. กำหนดมาตรฐานสินค้าเกษตร. (ระบบออนไลน์). แหล่งข้อมูล: www.fisheries.go.th/organic/GAP_organic_1_มกษ%209000-2552.pdf (20 กันยายน 2557).

กัญญา เชื้อพันธุ์ สุนันท์ วงศ์ปิยชน วาสนา พันธุ์เพ็ง วัชรี สุขวิวัฒน์ รุจี กุลประสูติ และ สุนันทา หมื่นพล. 2550. คุณภาพข้าวปทุมธานี 1 เมื่อเก็บรักษาในสภาพข้าวเปลือกและข้าวสาร. (ระบบออนไลน์). แหล่งข้อมูล: www.tnrr.in.th/rir/index.php? page=researching&nid=221716 (11 กันยายน 2557).

กุลวิชญ์ พานิชกุล เยาวลักษณ์ จันทร์บาง และ พรชัย ราชตนะพันธุ์. 2553. ผลของชนิดวัสดุบรรจุภัณฑ์ และปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์ต่อการเจริญเติบโต และการทำลายของด้วงงวงข้าว (Sitophilus oryzae L.) ในข้าวสารพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105. วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร 41(1) (พิเศษ): 215-218.

ภรณ์ธิรา ปิงน้ำโท้ง เยาวลักษณ์ จันทร์บาง และ วิเชียร เฮงสวัสดิ์. 2553. ผลของการทำลายข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ของมอดหนวดยาว. วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร 41(1)(พิเศษ): 337-340.

รัตนาพร ไชยศรี และ ปิยะวรรณ สุทธิประพันธ์. 2558. ชีววิทยาของด้วงเมล็ดกาแฟ Araecerus fasciculatus (De Geer) (Coleoptera: Anthribidae) ในกระเทียมและการควบคุมโดยใช้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์. วารสารเกษตร 31(1): 11-19.

ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน. 2555. เกษตรกรรม. (ระบบออนไลน์). แหล่งข้อมูล: http://www. thaibizchina.com/thaibizchina/th/china-economic-business/result.php?SECTION _ID=469&ID=10381 (27 กรกฎาคม 2557).

สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. 2560. ผลผลิตข้าว. (ระบบออนไลน์). แหล่งข้อมูล: http://www. oae.go.th/economicdata/majorrice58-59.html (29 มีนาคม 2560).

Abbott, W. S. 1925. A Method of computing the effectiveness of an insecticide. Journal of Economic Entomology 18(2): 265-267.

Bell, C.H. 1976. The tolerance of developmental stages of four stored product moths to phosphine. Journal of Stored Products Research 12(2): 77-86.

Davidson, R.H. and L.M. Peairs. 1966. Insect Pests of Farm Garden and Orchard. John Wiley & Son, Inc., New York. 675 p.

Emekci, M., S. Navarro, E. Donahaye, M. Rindner and A. Azrieli. 2004. Respiration of Rhyzopertha dominica (F.) at reduced oxygen concentrations. Journal of Stored Products Research 40(1): 27-38.

Gautam, S.G., G.P. Opit, J.S. Tebbets, D. Margosan and S. Walse. 2014. Egg morphology of key stored-product insect pests of the United States. Annals of the Entomological Society of America 107: 1-10.

Gautam, S.G., G.P. Opit, D. Margosan, D. Hoffmann, J.S. Tebbets and S. Walse. 2015. Comparative egg morphology and chorionic ultrastructure of key stored-product insect pests. Annals of the Entomological Society of America 108(1): 43-56.

Gbaye, O.A. and O.O. Odeyemi. 2005. Evaluation of hypercarbia atmosphere on the mortality of dried-fruit beetle, Carpophilus hemipterus (Linnaeus). Journal of Food, Agriculture & Environment 34: 43-46.

Gunasekaran, N. and S. Rajendran. 2005. Toxicity of carbon dioxide to drugstore beetle Stegobium paniceum and cigarette beetle Lasioderma serricorne. Journal of Stored Products Research 41(3): 283-294.

Hole, B.D., C.H. Bell, K.A. Miller and G. Goodship. 1976. The toxicity of phosphine to all developmental stages of thirteen species of stored product beetles. Journal of Stored Products Research 12(4): 235-244.

Riudavets, J., C. Castane, O. Alomar, M. J. Pons and R. Gabarra. 2010. The use of carbon dioxide at high pressure to control nine stored-product pests. Journal of Stored Products Research 46: 228-233.

Scheff, D.S. 2016. Packaging technologies for the control of stored-product insects. Department of Grain Science and Industry, College of Agriculture, Kansas State University, Kansas. 141 p.

Wigglesworth, V.B. 1942. The Principles of Insect Physiology. Metheun & Co. Ltd., London. 444 p.