ผลของการใช้ปุ๋ยต่อผลผลิตและผลตอบแทนทางเศรษฐกิจของถั่วเขียวที่ปลูกในดินร่วนปนทราย จังหวัดชัยนาท
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของการใช้ปุ๋ยต่อสมบัติของดิน การดูดใช้ธาตุอาหาร ผลผลิต และเปรียบเทียบต้นทุนและผลการตอบแทนจากการใช้ปุ๋ยในการผลิตถั่วเขียวพันธุ์ชัยนาท 3 ปลูกในสภาพหลังเก็บเกี่ยวข้าว ในดินร่วนปนทราย จังหวัดชัยนาท วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ภายในบล็อก (Randomized complete block design; RCBD) จำนวน 5 ซ้ำ 4 ตำรับการทดลอง ดังนี้ ตำรับที่ 1 ไม่ใส่ปุ๋ยเป็นตำรับควบคุม ตำรับที่ 2 พ่นปุ๋ยทางใบ ด้วยปุ๋ยเกล็ดสูตร 25–5–5 และ 15–30–15 อัตรา 50 กรัมต่อน้ำ 20 ลิตร ตำรับที่ 3 ใส่ปุ๋ยเคมี อัตรา 4.5–3–3 กิโลกรัม N–P2O5–K2O ต่อไร่ และตำรับที่ 4 ใส่ปุ๋ยเคมี อัตรา 4.5–3–3 กิโลกรัม N–P2O5–K2O ต่อไร่ + ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียม เก็บข้อมูลสมบัติของดิน มวลชีวภาพส่วนเหนือดิน การดูดใช้ธาตุอาหารพืช และผลผลิต ผลการศึกษา พบว่า สมบัติของดินหลังปลูก องค์ประกอบผลผลิต มวลชีวภาพเหนือพื้นดิน และการดูดใช้ธาตุอาหารหลัก ไม่แตกต่างกันระหว่างตำรับการทดลอง (p>0.05) ยกเว้นปริมาณอินทรียวัตถุในดิน (p<0.05) การใส่ปุ๋ย อัตรา 4.5–3–3 กิโลกรัม N–P2O5–K2O ต่อไร่ + ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียม ทำให้ความสูงต้น (p<0.01) และผลผลิต (p<0.05) สูงสุด ผลการทดลองแสดงให้เห็นว่า การปลูกถั่วเขียวพันธุ์ชัยนาท 3 ในดินร่วนปนทราย ชุดดินเดิมบาง จำเป็นต้องใช้ปุ๋ย โดยอาจพ่นปุ๋ยทางใบเพียงอย่างเดียว (ปุ๋ยเกล็ดสูตร 25–5–5 และ 15–30–15) หรือ การใช้ปุ๋ยเคมี อัตรา 4.5–3–3 กิโลกรัม N–P2O5–K2O ต่อไร่ หรือใช้ปุ๋ยเคมี อัตรา 4.5–3–3 กิโลกรัม N–P2O5–K2O ต่อไร่ + ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียม และเมื่อพิจารณาความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจ พบว่า การพ่นปุ๋ยทางใบให้ผลตอบแทนต่อหน่วยลงทุนมากที่สุด เท่ากับ 4.20
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารเกษตรพระจอมเกล้า
เอกสารอ้างอิง
Asaduzzaman, M., Karim, M. F., Ullah, M. J., & Hasanuzzaman, M. (2008). Response of mungbean (Vigna radiata L.) to nitrogen and irrigation management. American-Eurasian Journal of Scientific Research, 3(1), 40–43.
Ayub, M., Tanveer, A., Choudhry, M. A., Amin, M. M. Z., & Murtaza, G. (1999). Growth and yield response of mungbean (Vigna radiata L.) cultivars to varying levels of nitrogen. Pakistan Journal of Biological Sciences, 2(4), 1378–1380.
Choudhary, H. R., Sharma, O. P., Singh, R. K., Singh, K., Kumar, R., & Yadav. L. (2013). Influence of organic manures and chemical
fertilizer on nutrient uptake, yield and profitability of mungbean [Vigna radiata (L.) Wilczek]. Madras Agricultural Journal, 100(1–3), 747–750.
Department of Agricultural Extension. (2019). Planting in Chai Nat Province: 2018/2019. Retrieved from: http://production.doae.go.th/. (in Thai).
Department of Agriculture. (2001). Soil and Plant Analysis Manual. Ministry of Agriculture and Cooperatives. (in Thai).
Department of Agriculture. (2005). Recommendations for the Use of Fertilizers based on Soil Analysis Values for Economic Field Crops. Ministry of Agriculture and Cooperatives. (in Thai).
Department of Agriculture. (2020). Technology of Mung Bean Production. Ministry of Agriculture and Cooperatives. (in Thai).
Department of Agriculture. (2021). Recommendations for the Use of Fertilizers based on Soil Analysis Values for Economic Field Crops. Ministry of Agriculture and Cooperatives. (in Thai).
Du, M., Xie, J., Gong, B., Xu, X., Tang, W., Li, X., & Xie, M. (2018). Extraction, physicochemical characteristics and functional properties of Mung bean protein. Food Hydrocolloids, 76(1), 131–140.
Ehsan, S., Qureshi, M. A., Ali, M. A., Hafeez, M. B., Ali, N., Zahra, N., & Raza, A. (2023). Improvement in quality and yield of mung bean through combined use of crop–specific rhizobium and physiological precursors. Journal of Crop Health, 75(6), 2931–2941.
Favero, V. O., Carvalho, R. H., Motta, V. M., Leite, A. B. C., Coelho, M. R. R., Xavier, G. R., Rumjanek, N. G., & Urquiaga, S. (2021). Bradyrhizobium as the only rhizobial inhabitant of mung bean (Vigna radiata) nodules in tropical soils: a strategy based on microbiome for improving biological nitrogen fixation using bio-products. Frontiers in Plant Science, 11(1), 602645.
Hussain, F., Malik, A. U., Haji, M. A., & Malghani, A. L. (2011). Growth and yield response of two cultivars of mungbean (Vigna radiata L.) to different potassium levels. Journal of Animal and Plant Sciences, 21(3), 622–625.
Insalud, N., Sungpalee, W., Atnaseo, C., Hermhuk, S., Thongplew, P., & Padklang, C. (2021). Responses of Chainat 72 and Chainat 84 mungbean varieties on N P K deficiency. Khon Kaen Agriculture Journal, 49(Suppl. 1), 929–935. (in Thai).
International Rice Research Institute. (2005). IRRISTAT software 5.0 for Windows. International Rice Research Institute.
Kjeldahl, J. (1883). A new method for the determination of nitrogen in organic matter. Zeitschrift für Analytische Chemie, 22(1), 366–382.
Land Development Department. (1980). Manual for Classifying Land Suitability for Economic Crops, Volume 28. Ministry of Agriculture and Cooperatives. (in Thai).
Land Development Department. (2023). Soil Knowledge and Management. Retrieved from: https://iddindee.ldd.go.th/iddindee/SoilSeries/home.html. (in Thai).
Meena, R. S., & Varma, D. (2016). Mungbean yield and nutrient uptake performance in response of NPK and lime levels under acid soil in Vindhyan region, India. Journal of Applied and Natural Science, 8(2), 860–863.
Nursu’aidah, H., Motior, M. R., Nazia, A. M., & Islam, M. A. (2014). Growth and photosynthetic responses of long bean (Vigna unguiculata) and mung bean (Vigna ratiata) response to fertilization. The Journal of Animal and Plant Sciences, 24(2), 573–578.
Office of Agricultural Economics. (2024). Agricultural Economic Information by Product in 2023. Ministry of Agriculture and Cooperatives. (in Thai).
Panchaban, S. (1984). Effect on mungbean yield of fertilizer as a foliar spray and soil application. Thai Agricultural Research Journal, 2(1), 16–19. (in Thai).
Parvez, M. T., Paul, S. K., & Sarkar, M. A. R. (2013). Yield and yield contributing characters of mungbean as affected by variety and level of phosphorus. Journal of Agroforestry and Environment, 7(1), 115–118.
Pongkao, S., & Kaveeta, R. (1992). Interaction of rhizobium sp. to 32 mungbean lines. Thai Agricultural Research Journal, 10(2), 73–80. (in Thai).
Sadeghipour, O., Monem, R., & Tajali, A. A. (2010). Production of mungbean (Vigna radiata L.) as affected by nitrogen and phosphorus fertilizer application. Journal of Applied Sciences, 10(10), 843-847.
Tanwan, N., Udpuay, S., Tancharoen, S., Nobuntou, W., & Pankaew, W. (2023). Effects of potash fertilizer on photosynthesis, nutrient uptake and yield of Chai Nat-3 variety grown in clay soil at Chat Nat province. In Proceedings of the 20th Kasetsart University Kamphaeng Saen Campus Conference, pp. 2025-2034. Kasetsart university. (in Thai).
Thansettakij. (2023). Expand Seed Production Network of Mung Bean (Chai Nat-3) to Support Food Security. Retrieved from: https://www.thansettakij.com/sustainable/food-security/569082. (in Thai).
Technologychaoban. (2016). Mung Beans after Rice in Chai Nat Province. Retrieved from: https://www.technologychaoban.com/agricultural-technology/article_1105. (in Thai).
Udpuay, S., Kueanoon, C., Tanwan, N., & Thuenprom, N. (2022). Effect of potash fertilizer on growth and yield of maize (Zea mays L.) in clay loam soil. Thai Agricultural Research Journal, 40(3), 307-320. (in Thai).
Yin, Z., Guo, W., Xiao, H., Liang, J., Hao, X., Dong, N., Leng, T., Wang, Y., Wang, Q., & Yin, F. (2018). Nitrogen, phosphorus, and potassium fertilization to achieve expected yield and improve yield components of mung bean. Plos One, 13(10), e0206285.
